98
1
Verba Auicenne philosophi regis.
2
[1.1] |9, 4|[ar. ed. Madkour]Capitulum primum et prohemiale ad ostendendum,
3
quid contineat liber Asschyphe.
4
Dixit grandeuus princeps Abualy Alhyseini filius Abdillei filii
5
Scine: Cum graciarum actione Deo secundum dignitatis ipsius
6
bonitatem et inuocacione clemencie sue super omnes sui prophe-
7
tas hunc librum exordiemur, fiduciam habentes, quod comitetur
8
nos in eius ordinacione auxilium diuinum et temporis inducium
9
ad ipsum perficiendum.
10
In quo quidem nostra est intencio, ut ponamus ipsum tam-
11
quam medullam eius, quod uerificamus de radicibus in sentenciis
12
attributis antecessoribus, constitutis super speculacionem ordina-
13
tam ueridicam, et de radicibus inuentis per intelligendi actiones,
14
coadiutrices ad intelligendum uerum, in quo studiose est prolixo
15
tempore laboratum, quousque ad ultimum consenserunt secundum
16
summas conueniencie. In ipsas plures opinionum sunt, quia propter
17
ipsas repudiate caligines uoluntatum. Diligentem quoque curam ad-
18
hibui, ut in ipso plurimum arcium concluderem et in omni loco
19
ad incidenciam dubietatum innuerem, eas secundum posse meum
20
declaracione ueridica dissoluendo. Et cum radicibus spaciosam ra-
21
morum inserui explicacionem, preterquam in hiis, de quorum pre-
22
sumebam manifestacione sufficienter ea intuenti, aut que mee non
23
occurrerunt memorie, aut meam intelligenciam euaserunt. Et studui
24
in abreuiacione sermonum et dimissione penitus repeticionum, nisi
99
25
ex errore aut negligencia accidisset. Omisi eciam prolixitatem in
26
contradicendo in opinionibus particule falsitatis, aut a quarum oc-
27
cupacione excusari potui per id, quod iam firme statuerem de radi-
28
cibus aut de canonibus demonstrarem. Neque in libris antiquorum
29
quicquam inuenitur, de quo multum sit curandum, quod non in-
30
cludat in se iste noster liber; si ergo non inueniatur in loco, ubi
31
consuetum fuit poni, inuenietur in loco alio, qui mihi amplius com-
32
petere uidebatur. Adiunxi preterea istis multa, que meo consecutus
33
fui ingenio et mea conquisiui speculacione, et precipue in sciencia
34
naturali et metaphisica et sciencia logices ................. |10, 5|[ar. ed. Madkour]Fuit autem
35
consuetudo prolongare principia logices interserendo eis que non
36
sunt logicalia, sed pertinent cuidam arti sapienciali, scilicet philo-
37
sophie prime; pretermisi ergo inserere quicquam de hiis aut deti-
38
nere tempus in eis, postponens ea usque ad locum suum.
39
|10, 11|[ar. ed. Madkour]Visum autem est mihi, ut consequenter post hunc librum alium
40
librum edam nominatum Dependencium, qui conterminetur uite mee
41
termino et sit quasi glosa huius libri et quasi protensio radicum, que
42
sunt in ipso, eius quod artatum est de ipsius intencionibus et suc-
43
cinctum est. Quodque omni anno de ipso expleuero, temporali illius
44
anno numero annotabo.
45
Est autem alius mihi liber preter hos libros duos, in quo posui
46
philosophiam secundum id, quod eius est in natura, et secundum
47
id, quod exigit opinio pura, non obseruando semitam aut partem,
48
ad quam declinant participes in arte, neque formidando a suarum
49
ictibus lancearum, hoc quod fuit in aliis formidatum. Et hic est
50
liber meus in Phylosophia orientali. At uero iste liber magis planus
51
est et cum participibus de Perypatheticorum numero plus concor-
52
dans. Qui ergo uoluerint ueritatem, in qua non est titubacio, librum
53
illum requirant. Qui uero uoluerint ueritatem secundum uiam, in
54
qua est aliqua declinacio uersus principia et planicies multa, ali-
55
qua tamen quasi coruscacionis resplendencia (quam si recte intel-
100
56
lexerit, per hoc librum illum excusandum duxerit), istum appetant
57
et requirant.
58
Capitulum logice Auicenne de excitando nos ad scienciam.
59
|11, 1|[ar. ed. Madkour]In exordio autem huius libri a logica incepi, adhibens diligen-
60
ciam, ut logicorum libros imitarer, inserendo preterea intenciones
61
ex subtilitatibus, ex quibus uacui sunt libri qui reperiuntur.
62
Deinde consequenter scienciam naturalem ordinaui, ubi euenit
63
mihi in pluribus rebus imitacio edicionis Aristotilis, scilicet precel-
64
lentis in hac arte, et eius rememoracionis.
65
Deinde consequenter adiunxi geometriam, abreuiando librum
66
Elementorum Euclidis abreuiacione subtili, et dissolui dubietates
67
occurrentes in ipso et hoc cum temperatus (?) fui.
68
Deinde consimilem apposui abreuiacioem libri Almagesti in
69
astrologia, continentem cum abreuiacione intellectualem ac expla-
70
nacionem. Postquam autem ipsum repleui, addidi ei addiciones
71
eius, quod oportet scire discipulum ad complementum artis et
72
per quod scitur conueniencia inter iudicia aspectualia et canones
73
naturales.
74
Deinde abreuiacionem subtilem Libri introductorii in arismeti-
75
cam apposui consequenter.
76
Deinde artificium quadruuiale sigillaui cum sciencie musice ap-
77
plicacione secundum modum euidencie, qui se mihi obtulit cum
78
longa inquisicione et subtili speculacione, similiter secundum uiam
79
abreuiacionis.
80
Deinde totum librum conclusi cum sciencia metaphisice secun-
81
dum suas participaciones et modos, innuendo in ipsa ad summam
82
sciencie moralis et ciuilis, quoadusque in hac intencione librum
83
edam proprium et singularem.
84
|11, 14|[ar. ed. Madkour]Et quamuis quidem iste liber paruus sit corpore, magnus tamen
85
est sciencia; et si quis eum diligenter inspexerit et animaduerterit,
86
plurimum adepcionis arcium consequetur ex addicionibus, quas non-
87
dum ex aliis libris consuetus fuerat audire.
101
88
Prima autem summarum, que in ipso continetur, est sciencia
89
logices. Prius uero quam tractatum logices aggrediamur, innuemus
90
innuicione succincta ad illarum quidditatem scienciarum, ut huius
91
nostri libri inspectorem tamquam speculatorem constituamus summe
92
intencionum.