48
Capitulum de cerebro
et dixit Aristoteles quod cerebrum non est de genere49
medulle quia[*] quia] quod P medulla est superfluitas et est calida et humida
50
et cerebrum est frigidum et humidum et est menbrum et frigi-
51
ditas cerebri sentitur tactu eo quod sit frigidum propter fumum ascen-
52
dentem an inferioribus menbris ad caput. et ibi congela-
53
tum in aqua propter frigiditatem loci et nisi esset cerebrum frigidum <sic tunc nunquam dormiret homo et quod si<t frigidum>>[*] sic tunc nunquam dormiret homo et quod si<t frigidum?> scr. in marg.] sic tunc nunquam dormiret homo et quod sit frigidum P
54
et humidum manifestatur per hoc quod consumpta[*] consumpta] assumpta P humiditate
55
illius remanet terra et utilitas cerebri est ad sensum et
1
ad[*] ad] om. P motum quia significatio super hoc est quia[*] quia] quod P corrupto cerebro currumpi-
2
tur sensus et motus sed utrum sit causa prima sicut dixit Galienus aut
3
esse[*] esse] om. P seruiens prime[*] prime] cause prime P et si[*] et si] et si et si P seruiens esse[*] esse] cause P prime. utrum seruiens principale[*] principale] principaliter P cau-
4
se prime aut secumdarium[*] secumdarium (sic!). Videndum et determinandum quia calor
5
spiritualis est instrumentum anime. ita quod quidam putant illum
6
esse animam et reperitur in corde primo loco et[*] et] om. P in aliis secundo loco ut in
7
arteriis. quoniam autem sensus uiget[*] uiget] uigent P per calorem et non per frigiditatem
8
tunc principium sensuum erit a principio caloris et non a cerebro quod
9
est frigidum et hoc est cor et hoc patet per sompnum[*] sompnum] sompnium P. quando recedit
10
calor a partibus corporis intra et per uigilias[*] uigilias] uigilas P quando calefiunt in sen-
11
sibus per res exteriores et sic sensus uigent per calorem et idem mani-
12
festum est per tremorem quando reuocatur calor naturalis ultra[*] naturalis ultra] intra P et deffi-
13
cit[*] defficit] deficit P motus per reuocacionem ipsius intrinsecus quod scilicet principium
14
motus est principium caloris et non cerebrum quod est contrarium
15
calori et dixit Aristoteles quod cerebrum contradicit operacioni cum sit
16
frigidum et natura non operatur nisi calore temperato quia[*] quia] quare P si calor cor-
17
dis est magis intensus quam exigatur[*] exigatur] erigatur P ad sensum necessarium
18
fuit frigiditate[*] fr<igid>itate sive fe<min>itate?] frigiditate P ad temperandum illum[*] illum] om. P calorem quatenus per temperan-
19
ciam illorum precederent sensus in effectum et motus[*] motus] motum P et tunc isto
20
modo fuit cerebrum utile ad motum et sensus tamquam[*] tamquam] tanquam P seruiens
21
non tamquam principale et utrum isto modo cerebrum sit seruiens[*] seruiens] primum seruiens P
22
in ista temperancia cordi et secundum hoc influat ceteris menbris
23
uirtutem sensus et motus. uidendum et iudicium ad hoc est
24
hoc quod sumptum est a Galieno qui dicit quia munero[*] munero] neruo P alicuis men-
25
bri inferioris absciso amittitur sensus illius menbri siue motus
26
et ideo concedamus hoc et dicamus quod cerebrum est recte principium
27
sensus motus. eo modo quo predictum est[*] est] sed P tres sensus scilicet uisum au-
28
ditum et odoratum quo ad tactum uel gustum non fuit
29
necessarium. dicit Aristoteles cerebrum[*] cerebrum] cerebro P nisi per melioracionem cum tactus
30
sicut per ostensum est non sit nisi in carne et hoc uidebatur G<alieno>
31
contrarium. Aristoteles per anatomiam hoc non fuit nisi per[*] per] propter P conplemen-
32
tum sensuum et tunc non est inter eos contrarietas. et Aristoteles dicit
33
quod cerebrum hominis in respectu sui corporis est maius quam ce-
34
rebrum aliorum animalium respectu suorum corporum et cerebrum mas-
35
culi respectu sui corporis maius quam[*] quam] om. P cerebrum femine respectu
36
sui corporis et pars opposita cerebro cordi et pulmoni in homi-
37
ne calidior est consimili parte in ceteris animalibus. et propter hoc
38
est in primis illa pars multum mollis sed conualescente calore
39
cordis in primis. erigit puer caput sursum et crescit in altum
40
secundum ascensionem caloris uenientis a corde.