225
1
[2] Incipit introductorius Alcabici ad iudicia astrorum, interpretatus a Io-
2
hanne yspalensi.
3
Incipit prologus Alcabici.
4
[3] Postulata a domino prolixitate vite Ceyfhaddaula, id est gladii reg-
5
ni, et durabilitate sui honoris, custodia quoque eius opum sive bonorum
6
atque extensione sui imperii, exordiamur id quod volumus narrare. Cum
7
vidissem conventum quorumdam Antiquorum ex auctoribus magisterii iu-
8
diciorum |5| astrorum edidisse libros quos vocaverunt introductorios huius ma-
9
gisterii, id est iudiciorum astrorum, set quosdam ex eis non fuisse scru-
10
tatos diligenter universa que necessaria sunt in eodem magisterio de his
11
que conveniunt introductorio, quosdam vero ea que necessaria sunt pro-
12
tulisse prolixe, et quia quod necessarium est in eo periisse cernerem,
13
quosdam quoque in ordinatione eorum que protulerunt non incessisse
14
itinere discipline conspexissem, cepi edere hunc librum, et posui eum intro-
15
ductorium atque collegi in eo ex dictis Antiquorum quicquid necessarium est
226
1
huic magisterio secundum modum introductorium.
2
[4]|10| Et non introduxi ratiocinationes disputationi sive defensioni eorum
3
que protulimus necessarias, cum sint in libro Ptolomei qui appellatur 'alarbaa
4
macalet' id est quatuor tractatuum, et in libro meo quem edidi in
5
confirmatione magisterii iudiciorum astrorum et in destructione epistule Aisse
6
Benhali in annullatione eius ex ratiocinatione que ad hoc possint
7
sufficere. Et divisi eum in quinque differentias.
8
Prima differentia, in esse circuli signorum essentiali et accidentali.
9
Secunda differentia, in naturis planetarum .vii. et quid sit illis proprium
10
et quid significent.
11
Tertia differentia, in his que accidunt |15| planetis .vii. in semetipsis et
12
quid accidat eis ab invicem.
13
Quarta differentia, in expositione nominum astrologorum.
14
Quinta differentia, in universitate partium, et expositione esse eorum
15
in gradibus.
227
1
[5] Prima differentia, in esse circuli signorum essentiali vel acciden-
2
tali.
3
[6] Nithac, id est cingulus, circuli signorum dividitur in .xii. par-
4
tes equales secundum divisionem circuli signorum et hee .xii. partes
5
vocantur signa et referuntur ad imagines que sunt sub eodem zodiaco cir-
6
culo, que sunt Aries, Taurus, |20| Gemini, Cancer, Leo, Virgo, Libra, Scor-
7
pius, Sagittarius, Capricornus, Aquarius, Piscis.
8
[7] Et unumquodque istorum signorum dividitur in .xxx. partes equales
9
que gradus vocantur et gradus dividitur in .lx. minuta, et minutum in
10
.lx. secunda, et secundum in .lx. tertia; similiter que sequuntur, quarta
11
scilicet et quinta, ascendendo usque ad infinita.
12
[8] Et sex ex his signis sunt septemtrionalia, id est ab initio Arietis usque
13
in finem Virginis, que sunt septemtrionalia a linea equinoctiali, et sex |25|
228
1
meridiana, id est ab initio Libre usque in finem Piscis. Et sex ex illis
2
dicuntur directe ascendentia, id est ab initio Cancri usque in finem Sagit-
3
tarii, et sex tortuose ascendentia dicuntur, id est ab initio Capricorni
4
usque in finem Geminorum; et tortuose ascendentia obediunt directe
5
ascendentibus, hoc est duo signa que fuerint unius longitudinis a capite
6
Cancri obediunt sibi, ut Gemini Cancro, Taurus |30| Leoni, Aries Virgini,
7
et Piscis Libre, Aquarius Scorpioni et Capricornus Sagittario.
8
[9] Et duo signa que fuerint unius longitudinis a capite Arietis dicuntur
9
concordantia in itinere, ut Aries et Piscis, Taurus et Aquarius, Gemini et
10
Capricornus, Cancer et Sagittarius, Leo et Scorpio, Virgo et Libra.
11
[10] Et vocatur medietas circuli que est ab initio Leonis usque in finem
12
Capricorni medietas |35| maxima, et est medietas Solis, quia Sol in omni hac
13
medietate habet principatum sicuti habent planete in suis terminis;
14
et alia medietas que est ab initio Aquarii usque in finem Cancri vocatur
229
1
medietas minima, et est medietas Lune, quia Luna similiter habet in omni
2
hac medietate principatum sicut Sol in maxima propter efectus suos in
3
nobis et quia facit nobis estatem. Et vocatur illa medietas que est ab
4
initio Arietis usque in finem Virginis medietas calida, et alia que est ab
5
initio Libre usque in finem Piscis vocatur medietas frigida.
6
[11]|40| Et vocatur illa quarta pars circuli que est ab initio Arietis usque
7
in finem Geminorum quarta calida humida, vernalis, puerilis, san-
8
guinea; et illa que est ab initio Cancri usque in finem Virginis dicitur
9
quarta calida sicca, estivalis, iuvenilis, colerica; et illa que est ab initio
10
Libre usque in finem Sagittarii dicitur quarta frigida sicca, autumpnalis,
11
melancolica, et significat initium diminutionis mediocris etatis; et illa
12
que est ab initio Capricorni usque in finem Piscis dicitur quarta frigida
13
humida, defectiva, senilis, hyemalis, flegmatica.
14
[12]|45| Omnibus autem planetis erraticis qui feruntur in his signis,
15
non quod sint in eis, set feruntur sub eis, hoc est in directo eorum,
16
altior et propior circulo signorum et cursu tardior est Saturnus, deinde
230
1
Iupiter, deinde Mars, deinde Sol, deinde Venus, deinde Mercurius, deinde
2
Luna, que est terre propior et cursu omnibus velocior. Significantur etiam
3
per Caput Draconis et Caudam cum planetis quedam significationes, sicut
4
exponemus in sequentibus.
5
[13] Habent quoque planete in his signis potestates, quasdam per na-
6
turam, quasdam per accidentia. Que |50| sunt per naturam sunt hee: domus,
7
exaltatio, terminus, triplicitas et facies. De illis autem que per accidentia
8
sunt tractabimus in loco convenienti.
9
[14] Domus hee sunt: Aries et Scorpio domus Martis, Taurus et Libra
10
domus Veneris, Gemini et Virgo domus Mercurii, Cancer domus Lune, Leo
11
domus Solis, Sagittarius et Piscis domus Iovis, Capricornus et Aquarius
12
domus Saturni. Septimum autem signum a domo uniuscuiusque planete |55|
13
dicitur eiusdem planete fore detrimentum, et si duo signa fuerint domus
14
unius planete, dicuntur concordantia in almantica, hoc est in cingulo qui
15
latus est in medio et in ligatura strictus, et habet significare zodiacum circu-
16
lum. Signa autem in que planete dum intrant dicuntur gratulari in
231
1
eis, id est domini eorum, secundum Dorothium, sunt hec: Saturnus dum
2
intrat Aquarium gaudere dicitur, et Iupiter in Sagittario, Mars in Scorpione,
3
Venus in Tauro, et Mercurius in Virgine.
4
[15] Hee sunt exaltationes planetarum: Sol exaltatur in Ariete, hoc
5
est in nono decimo gradu eius, |60| Luna in tertio gradu Tauri, Saturnus in
6
vicesimo primo gradu Libre, Iupiter in quinto decimo gradu Cancri, Mars
7
in vicesimo octavo gradu Capricorni, Venus in vicesimo septimo gradu Piscis,
8
Mercurius in quinto decimo gradu Virginis, Caput Draconis in tertio gradu
9
Geminorum et Cauda in tertio gradu Sagittarii. In septimo autem signo ab
10
exaltatione uniuscuiusque planete in |65| simili gradu erit eius descen-
11
sio. Verbi gratia, sicut Sol exaltatur in nono decimo gradu Arietis, ita in nono
12
decimo gradu Libre cadit, et sic de ceteris. Ptolomeus autem ponit
13
Arietem totum exaltationem Solis et Taurum totum exaltationem Lune
14
et cetera similiter.
15
[16] Triplicitates vero sic distinguimus: omnia enim tria signa
16
que in una natura videntur concordare faciunt |70| triplicitatem et eodem
17
nomine vocantur, hoc est triplicitas. Aries ergo, Leo et Sagittarius faci-
18
unt triplicitatem primam, quia unumquodque istorum signorum est igneum,
19
masculinum, diurnum, calidum scilicet et siccum, colericum, sapore amarum.
20
Est quoque et hec triplicitas orientalis, cuius domini sunt in die Sol et in nocte
232
1
Iupiter, et eorum particeps in die ac nocte est Saturnus.
2
Triplicitas secunda est ex Tauro et Virgine et Capricorno, quia
3
hec signa sunt feminina, nocturna, terrea, frigida scilicet et sicca,
4
melancolica, sapore acria, meridiana. Huius quoque triplicitatis do-
5
mini sunt in die Venus et in nocte |75| Luna, quarum particeps in die ac
6
nocte est Mars.
7
Tertia triplicitas est es Geminis, Libra et Aquario, quia hec signa
8
sunt masculina, diurna, sanguinea scilicet calida humida, aerea, occiden-
9
talia, sapore dulcia, cuius triplicitatis domini sunt in die Saturnus et in
10
nocte Mercurius, eorum quoque particeps in die ac nocte est Iupiter.
233
1
Quartam vero triplicitatem faciunt Cancer, Scorpio et Piscis, quia hec
2
signa sunt feminina, nocturna, septemtrionalia, aquatica, flegmatica, fri-
3
gida humida, sapore salsa, cuius triplicitatis domini sunt in die Venus
4
et in nocte Mars, quorum particeps in die ac nocte |80| est Luna.
5
[17] Quatuor quoque ex his signis dicuntur esse mobilia, id est
6
Aries, Cancer, Libra et Capricornus, et quatuor fixa, id est Taurus, Leo, Scor-
7
pio et Aquarius; reliqua vero quatuor, id est Gemini, Virgo, Sagittarius
8
et Piscis, sunt communia. Dicuntur autem mobilia quia, quando ingre-
9
ditur Sol aliquod istorum, movetur, id est mutatur, tempus; vel figitur, id
10
est in eodem statu perseverat; aut fit commune, id est medietas illius erit unius
234
1
temporis et medietas alterius. Verbi gratia: quando Sol signum Arietis
2
ingreditur, mutatur tempus, id est vertitur hyems in ver et quando intrat
3
Taurum, figitur idem tempus vernale; quando vero Sol ingreditur Geminos,
4
fit tempus commune, id est dimidium erit veris et dimidium estatis, et sic de
5
ceteris.
6
[18] De aspectu. Dicuntur etiam signa se aspicere, hoc est |85| omne
7
signum aspicit tertium ante se et tertium post se, quod est undecimum,
8
et hic aspectus dicitur sextilis, et est aspectus dilectionis atque amicitie.
9
Dicitur etiam sextilis, eo quod teneat sextam partem circuli, id est .lx.
10
gradus. Verbi gratia, planeta qui fuerit in initio Arietis aspicit eum qui fuerit
11
in Geminis ante se et eum qui fuerit in Aquario post se. Et aspicit
12
quartum ante se et quartum post se, id est decimum, et hic aspectus vo-
13
catur tetragona radiatio, eo quod teneat quartam partem celi, id est
14
nonaginta gradus, et est aspectus discordie atque medie inimicitatis. As-
235
1
picit quoque quintum signum ante se et quintum post se, quod est
2
nonum, et hic aspectus dicitur trigona radiatio, eo quod teneat tertiam
3
partem celi, id est centum .xx. gradus, et est aspectus concordie et dilec-
4
tionis perfecte. Aspicit etiam septimum per oppositionem, et est
5
aspectus inimicitie integre. Et si in his signis ita se aspicientibus fuerint
6
planete, dicuntur |90| se aspicere; hic est aspectus. Et si duo planete fuerint
7
in uno signo, coniuncti dicuntur. Cum vero fuerit planeta in aliquo signo,
8
erunt radii eius in signis illis que aspiciunt ipsum signum in simili gradu
9
atque minuto. Verbi gratia, si fuerit Mars in primo gradu Arietis et in primo
10
minuto eiusdem gradus, erunt radii eius in primo gradu signi Libre et in
11
primo minuto eiusdem gradus. Sic intellige de ceteris aspectibus.
12
[19] De terminis. Sunt quoque planetis in signis termini vel fines,
236
1
quia in unoquoque signo habent quinque planete terminos per diversos
2
gradus dispositos. Nam ab initio Arietis usque in sexto gradu eiusdem
3
Arietis est terminus Iovis, et a sexto usque in duodecimo |95| terminus
4
Veneris, et a duodecimo usque in viginti terminus Mercurii, et a viginti usque
5
in viginti quinque terminus Martis, et a .xxv. usque in .xxx. terminus Sat-
6
urni. Et propter diversitatem eorum graduum et gravitatem eorum mem-
7
orie descripsimus eos in tabula ut levius esset opus.
8
Termini Egyptiorum et dicuntur esse Hermetis.
9
|100| Aries Iupiter vi Venus vi Mercurius viii Mars v Saturnus v
10
Taurus Venus viii Mercurius vi Iupiter viii Saturnus v Mars iii
11
Gemini Mercurius vi Iupiter vi Venus vMars viiSaturnus vi
12
Cancer Mars viiVenus vi Mercurius vi Iupiter viiSaturnus iv
13
Leo Iupiter vi Venus v Saturnus vii Mercurius vi Mars vi
14
|105| Virgo Mercurius vii Venus x Iupiter iv Mars vii Saturnus ii
15
Liba Saturnus vi Mercurius viii Iupiter vii Venus vii Mars ii
16
Scorpio Mars vii Venus iv Mercurius viii Iupiter v Saturnus vi
17
Sagitta. Iupiter xii Venus vMercurius iv Saturnus v Mars iv
18
Capri. Mercurius vii Iupiter vii Venus viiiSaturnus iv Mars iv
19
|110| Aquari. Mercurius vii Venus viIupiter vii Mars v Saturnus v
20
Piscis Venus xii Iupiter iv Mercurius iii Mars ix Saturnus ii
237
1
Quidam autem preponunt triplicitates terminis eo quod domini tri-
2
plicitatum sint fortiores in nutritione, quia significant nutritionem, et
3
quia nulla discordia est in triplicitate sicut est in terminis cum preponuntur.
4
Et domini termini sunt in directione fortiores.
5
[20] De facie. Facies autem signorum sunt hee: unumquodque sig-
6
num dividitur in tres partes equales; unaqueque pars ex decem |115| gradibus
7
constat, et vocantur facies, quarum initium est a primo gradu signi Ari-
8
etis. Prima ergo facies est a primo gradu signi Arietis usque in
9
decimum et datur Marti; secunda usque ad vicesimum gradum
10
et datur Soli, qui succedit eum in ordine circulorum; tertia usque in finem
11
predicti signi et est Veneris. Similiter, prima facies Tauri est Mercurii, qui
12
Venerem succedit, et ita usque in finem signorum.
238
1
|120| Aries Mars x Sol x Venus x
2
Taurus Mercurius x Luna x Saturnus x
3
Gemini Iupiter x Mars x Sol x
4
Cancer Venus x Mercurius x Luna x
5
|125| Leo Saturnus x Iupiter x Mars x
6
Virgo Sol x Venus x Mercurius x
7
Libra Luna x Saturnus x Iupiter x
8
Scorpio Mars x Sol x Venus x
9
Sagittarius Mercurius x Luna x Saturnus x
10
|130| Capricornus Iupiter x Mars x Sol x
11
Aquarius Venus x Mercurius x Luna x
12
Piscis Saturnus x Iupiter x Mars x
13
[21] Cum ergo habueris gradus in aliquo signo et volueris scire ex cuius
14
planetarum facie sint, sume ab initio Arietis signa usque in signum in-
15
tegrum quod est ante illud signum |135| de quo faciem volueris scire et
16
triplica ea, et quot fuerint adde super hoc quod preterierit ex faciebus
17
illius signi cuius faciem volueris scire, cum eadem facie cuius dominum
18
volueris scire, et proice a planeta qui est dominus faciei prime signi
239
1
Arietis, qui est Mars, secundum successionem circulorum .vii. et .vii., et
2
quod remanserit infra septem numera a Marte per successionem plane-
3
tarum, et quo finitus fuerit numerus, erit prima facies illius signi; unde
4
fuerint gradus usque in decimum gradum eiusdem signi illius planete apud
5
quem finitus fuerit numerus, et a decem usque in viginti alterius planete qui
6
eum succedit, et a viginti usque in finem signi alterius qui eum succedit.
7
In cuius ergo decem |140| fuerit gradus ex signo, erit ex facie ipsius
8
planete. Vocantur etiam istarum domini facierum a quibusdam 'deceni'.
9
[22] Et quia, annuente Deo, iam tractavimus de potestatibus plane-
10
tarum in signis, que sunt domus, exaltatio, triplicitas, termini et facies,
11
nunc igitur tractemus de virtutibus seu de fortitudinibus eorum in ipsis.
12
Nam dominus domus habet quinque fortitudines, et dominus exaltationis
13
.iv., et dominus triplicitatis .iii., et dominus termini duas, et dominus
14
faciei unam. Intellige ergo ex hoc numero fortitudines planetarum; qui enim
240
1
magis habundat in numero, magis habundat in fortitudine. Et quidam pre-
2
ponunt terminum triplicitati, id est volunt ut dominus termini fortior sit
3
domino triplicitatis, set iam superius exposuimus in quo valet unusquisque.
4
[23] |145| Quidam etiam de hac re talem dederunt comparationem, dicentes
5
quia planeta cum fuerit in domo sua est similis viro in domo atque in
6
dominatione sua, et cum fuerit in exaltatione sua est similis viro in regno
7
suo atque gloria, et cum fuerit in termino suo est sicut vir inter pa-
8
rentes suos et cognatos atque gentes, et dum fuerit in triplicitate sua
9
erit sicut vir in honore suo et inter auxiliatores suos atque ministros,
10
et cum fuerit in facie sua erit sicut vir in magisterio suo. Hee sunt universe
11
potestates planetarum essentiales in signis.
12
[24] Et sequuntur has figure signorum, quia in signis sunt quedam
13
signa que dicuntur rationalia, id est |150| Virgo, Gemini, Libra, Aquarius
14
et medietas prima Sagittarii, quia horum imagines in circulo ad imagines
241
1
hominum figurantur; hec quoque dicuntur pulcras voces habentia; hec quoque
2
vigent cum fuerint in oriente. Et quedam dicuntur alas habentia, id est
3
Gemini, Virgo et Piscis; quedam quadrupedia, id est Leo et Sagittarius.
4
Et quedam eorum sunt domestica, id est Aries, Taurus et Capricornus;
5
et hec vigent cum fuerint in meridie; nam Virgo, Capricornus et Aquarius
6
vigent cum fuerint in septemtrione. Et ex signis quedam sunt vitiosa et
7
tortuosa, |155| id est Aries, Taurus, Cancer, Scorpio et Capricornus. Et quedam
8
ex eis dicuntur plures proles habentia, id est Cancer, Scorpio et Piscis;
9
et hec vigent cum fuerint in occidente. Et quedam sunt sterilia, id est
10
Gemini, Leo et Virgo. Et quedam sunt paucos filios habentia, id est Aries,
11
Taurus, Libra, Sagittarius, Capricornus et Aquarius. Et quedam dicuntur
12
multum luxuriosa, id est Aries, Taurus, Leo et Capricornus. Et ex signis
13
quedam dicuntur dimidiam vocem habentia, illa scilicet que formantur ad
14
imagines animalium balantium et mugientium et rugientium, |160| ut Aries,
15
Taurus, Leo, Capricornus et ultima pars Sagittarii. Et quedam sunt voce car-
16
entia, illa scilicet que formantur ad imagines animalium voce carentium,
17
ut Cancer, Scorpio et Piscis.
242
1
[25] Et unumquodque signorum habet propriam significationem in his
2
que significant ex creatione et moribus hominum, sementum et regionum
3
et cetera. Aries habet ex corpore hominis caput et faciem, et ex regioni-
4
bus Bebil et Feriz, id est Babyloniam et Persidam, et Adrabigen et
5
Falastin.
6
[26]|165| Taurus habet arbores que plantantur, et ex corpore hominis collum
7
et gutturis nodum, et ex regionibus Ezeuuet et Almehin et Handen
8
et Alacrad.
9
[27] Signum Geminorum est largum, boni animi; habet ex corpore
10
hominis humeros et brachia et manus, et ex regionibus Iurgen et Arme-
11
niam et Adrabigen et Gilen et Egyptum et Barcha.
243
1
[28]|170| Cancer habet ex arboribus eas que fuerint equales longitu-
2
dine, et ex corpore hominis pectus, cor, stomacum, costas, splen et
3
pulmonem, et ex regionibus Armeniam Minorem et orientalem plagam Hu-
4
rachen et Acin, et habet participationem in Balech et Adrabigen.
5
[29] Leo habet arbores proceras; callidus et versutus, et multe angustie
6
atque tristitie, et ex corpore hominis stomacum, cor, latus et dor-
7
sum, et ex regionibus |175| Alturuk usque in finem regionis habitabilis.
8
[30] Virgo habet quicquid seminatur ex seminibus, et est larga,
9
boni animi, et habet ex corpore hominis ventrem, interiora, telam, scil-
10
icet diafragma, et intestina, et ex regionibus Algeramica et Assem, id
11
est quedam regio circa Ierusalem, et Alforaz, id est Eufraten, et insulam,
244
1
que est Yspania, et Feriz.
2
[31] Libra habet arbores proceras, et est larga, boni animi, habens ex
3
corpore hominis lumbos, |180| inferiora ventris, umbelicum, pectinem scilicet,
4
et verenda, hancas, ilia et nates, et ex regionibus terram Romanorum vel
5
Grecorum et que succedunt eius fines usque ad Affricam; habens Azait
6
ad finem Ethiopie, et Barcha; habet etiam Carmen et Segesten et
7
Kebul et Tabrasten, Barach et Hau Warah.
8
[32] Scorpio habet arbores longitudine equales; largus, boni animi, et
9
habet ex corpore hominis verenda, testiculos, vesicam, anum et femora,
10
et ex regionibus terram Alhigez |185| et rura Arabum et fines eius usque
245
1
in Aliemen et Tangeth et Cumus et Elyeth, et habet in Acint participa-
2
tionem.
3
[33] Sagittarius, ingeniosus et callidus; habet ex corpore hominis femo-
4
ra, et ex regionibus Ethiopiam et Maharoben et Acint et Halint, que est
5
India.
6
[34] Capricornus, bone vite, iracundus, cautus et callidus, multe tris-
7
titie, habens ex corpore hominis genua, et ex regionibus Ethiopiam, et Hanna
8
et Harawen et Acint et Umen usque ad Duo Maria et usque ad
9
Acint et Halint, que est India.
10
[35]|190| Aquarius habet ex corpore hominis crura usque ad inferiora
246
1
cavillarum, et ex regionibus Hazaweth, id est nigredinem, et Alcupha
2
et partes eius et terram Helfigez et partem terre Egypti et occiden-
3
talem plagam terre Acint.
4
[36] Piscis, cautus et callidus, comixtus, multi coloris, habens
5
ex corpore hominis pedes, et ex regionibus Tabrasten et septemtrionalem
6
plagam terre Iurgen et participationem in |195| Romanis usque ad Essem,
7
et habet insulam et Egyptum et Alexandriam et mare Elyemen.
8
[37] Et si quidam planete significaverint dolorem, et habent in
9
unoquoque signo membrum sibi proprium, tractemus ergo de doloribus
10
planetarum in signis, et primum incipiamus ab Ariete. In Ariete Sa-
11
turnus habet pectus, Iupiter ventrem, Mars caput, Sol femora, Venus pedes,
12
Mercurius crura, Luna genua.
247
1
[38] In Tauro, Saturnus ventrem, Iupiter dorsum, Mars collum, Sol
2
genua, Venus |200| caput, Mercurius pedes, Luna crura.
3
[39] In Geminis, Saturnus ventrem, Iupiter verenda et que succedunt,
4
Mars pectus, Sol crura et cavillas, Venus collum, Mercurius caput, Luna
5
femora.
6
[40] In Cancro, Saturnus virilia et eius succedentia, Iupiter femora,
7
Mars pectus, Sol pedes, Venus brachia et humeros, Mercurius oculos, Luna
8
caput.
9
[41]|205| In Leone, Saturnus verenda et eius succedentia, Iupiter femora
10
et genua, Mars ventrem, Sol caput, Venus cor, Mercurius humeros et gut-
11
tur, Luna collum.
12
[42] In Virgine, Saturnus pedes, Iupiter genua et eorum succedentia,
13
Mars ventrem, Sol collum, Venus ventrem, Mercurius cor, Luna humeros.
14
[43] In Libra, Saturnus genua et eorum succedentia, Iupiter oculos
15
et eorum succedentia, Mars verenda et eorum succedentia, |210| Sol humeros,
16
Venus caput, Mercurius ventrem, Luna cor.
17
[44] In Scorpione, Saturnus cavillas, et eorum succedentia, Iupiter
18
pedes, Mars caput, brachia et femora, Sol cor, Venus verenda et succedentia
19
eorum, Mercurius dorsum, Luna ventrem.
248
1
[45] In Sagittario, Saturnus pedes, Iupiter crura et caput, Mars pedes et
2
manus, Sol ventrem, Venus femora et brachia, Mercurius verenda et cor, Luna
3
dorsum.
4
[46]|215| In Capricorno, Saturnus caput et pedes, Iupiter genua et oculos,
5
Mars crura et humeros, Sol dorsum, Venus femora et cor, Mercurius verenda
6
et eorum succedentia, Luna femora et verendorum succedentia.
7
[47] In Aquario, Saturnus caput et collum, Iupiter humeros, pectus et
8
pedes, Mars cavillas et cor, Sol verenda et eorum succedentia, Venus genua et
9
succedentia eorum, Mercurius femora et cor, Luna |220| verenda.
10
[48] In Pisce, Saturnus humeros, brachia et collum, Iupiter cor et caput,
11
Mars cavillas et ventrem, Sol femora et eorum succedentia, Venus collum et
12
dorsum, Mercurius crura et verenda, Luna femora.
13
[49] Sunt quoque in unoquoque signo gradus qui proprie masculini atque
14
feminini dicuntur. Nam ab initio Arietis usque |225| in .VIII. gradus dicuntur
15
esse masculini, et ab octavo in nono feminini, et a nono in .XV. masculini, et a
16
quinto decimo usque in .XXII. feminini, et a .XXII. usque in finem Arietis mas-
17
culini, quos decrevimus describere sicut descripsimus terminos, et hoc modo
18
depinximus in tabula ut levius redderetur opus, Deo auxiliante.
249
1
Aries viii m i f vi m vii f viii m
2
Taurus v f vi m vi f iv m iii f vi m
3
|230| Gemini v f xi m vi f iv m iv f
4
Cancer i m vi f ii m ii f xi m iv f iii m
5
Leo v m iii f vii m viii f vii m
6
Virgo viii f iv m viii f x m
7
Libra v m x f v m vii f iii m
8
|235| Scorpio iv m x f iii m viii f v m
9
Sagitta. ii m iii f vii m xii f vi m
10
Capri. xi m viii f xi m
11
Aquari. v m x f vi m iv f ii m iii f
12
Piscis x m x f iii m v f ii m
13
[50]|240| Et in unoquoque istorum signorum sunt gradus qui proprie di-
14
cuntur lucidi et gradus qui dicuntur tenebrosi et gradus qui vocantur
15
fumosi et gradus qui vocantur vacui. Dicunt enim quidam quod ab
250
1
initio Arietis usque in tertium gradum sunt tenebrosi, et a tribus in
2
.VIII. lucidi, et ab .VIII. in .XVI. tenebrosi, et a .XVI. usque in vicesimum
3
lucidi, et a .XX. usque in .XXIIII. vacui, et a .XXIIII. in .XXVIIII. lucidi, et a |245|
4
.XXVIIII. usque in finem Arietis vacui, ex quibus faciemus tabulam, si
5
Deus volet.
6
Aries iii tene v luc viii tene iv luc iv vac v luc i vac
7
Taurus iii tene iv luc v vac iii luc v tene viii luc ii tene
8
Gemini iv luc iii tene v luc iv vac vi luc v tene iii vac
9
|250| Cancer xii luc ii tene iv vac ii fum viii luc ii vac
10
Leo x tene x fum v vac v luc
11
Virgo v tene iii luc ii vac vi luc vi fum v vac iii tene
12
Libra v luc v teneviii luc iii tene vi luc iii vac
13
Scorpio iii tene v luc vi vac vi luc ii fum v vac iii tene
14
|255| Sagitta. ix luc iii tene vii luc iv fum vii luc
15
Capri. vii tene iii luc v fum iv luc iii tene iii vac v tene
16
Aquari. iv fum v luc iv tene viii luc iv vac v luc
17
Piscis vi tene vi luc vi tene iv luc iii vac iii luc ii tene
251
1
[51] Et in signis sunt gradus qui dicuntur putei; cum fuerit pla-
2
neta in aliquo eorum |260| dicitur esse in puteo, ut sextus gradus signi Arietis
3
et .XI., .XVI., .XXIII. et .XXIX.; Tauri, .V., .XII., .XXIV., .XXV.; |265| Ge-
4
mini .II., .XII., .XVII., .XXVI., .XXX.; Cancri .XII., .XVII., .XXIII., .XXVI.
5
et .XXX.; Leonis .VI., .XIII., .XV., .XXII., XXIII., .XXVIII.; Virginis .VIII., .XIII.,
6
.XVI., .XXI. et .XXV.; Libre .I., .VII., .XX. et .XXX.; |270| Scorpionis .VIIII., .X., .XXII.,
7
.23. et .XXVII.; Sagittarii .VII., .XII., .XV., .XXIV., .XXVII. et .XXX.; Capricorni
8
.II., .VII., .XVII., .XXII., .XXIIII., .XXVIII.; Aquarii .I. .XII., .XVII., .XXIV. et
9
.XXIX.; Piscis .IIII., .IX., .XXIIII., XXVII. et .XXVIII.
10
[52]|275| Et sunt in signis quidam gradus qui dicuntur gradus aze-
11
mena, id est gradus debilitationis corporis. Est enim azemena quedam
12
debilitatio corporis temporalis, ut est cecitas, surditas, amissio membrorum
13
et cetera talia, que quamdiu vixerit homo semper habebit secum. Cum
14
ergo fuerit Luna cum his gradibus in nativitate alicuius pueri, accidit
252
1
ei predicta azemena secundum significationem loci et aspectus seu loca pla-
2
netarum. Significatur quoque azemena per astra diversis modis, sicut
3
in libris nativitatum invenies; gradus autem azemena hii sunt: In
4
Tauro .VI. gradus, .VII., .VIII., .IX. atque .X.; in Cancro a .IX. usque ad
5
.XV.; in Leone .XVIII., .XXVII., .XXVIII.; in Scorpione .XIX., .XXIX.; in Sagittario
6
.I., .VII., .XVIII. et .XIX.; in Capricorno .XXVI. et .XXVII. usque in |280| .XXIX.; in
7
Aquario .XVIII. et .XVIIII.
8
[53] Et in circulo sunt quidam gradus qui dicuntur augmentantes for-
9
tunam, et sunt hii: in Ariete .XVIIII.; in Tauro .III., .XV. et .XXVII.; in
10
Geminis .XI.; in Cancro .I., .II., .3., .XIIII. et .XV.; in Leone .II., .V., .VII.,
11
et .XVIIII. in Virgine .III., .XIII. |285| et .XX.; in Libra .III., .V. et .XXI.; in
12
Scorpione .VII., .XVIII. et .XX.; in Sagittario .XIII. et .XX.; in Capricorno
13
.XII., .XIII., .XIIII. et .XX.; in Aquario .VII., .XVI., .XVII. et .XX.; in Pisce
14
.XIII. et .XX.
15
[54] Et duo gradus qui fuerint unius longitudinis a capite signorum
16
|290| mobilium dicuntur compotentes, id est unius fortitudinis, et consortes seu
253
1
participes in virtute, ut .XX. gradus Capricorni vel Cancri cum .X. gradu
2
Sagittarii et Geminorum, et .XX. gradus Arietis et Libre cum .X.
3
gradu Piscis atque Virginis et ita in reliquis.
4
[55] Set quia, auxiliante Deo, iam protulimus esse circuli signo-
5
rum essentiale, nunc proferamus etiam accidentale. Nam circulus figu-
6
ratur omni hora tali figura que dividitur in quatuor partes, quas dividit |295| cir-
7
culus emisperii et circulus meridiei, id est circulus medii celi, qui facit medium
8
diem, et unaqueque pars istarum dividitur in tres partes inequales, se-
9
cundum ascensiones signi ascendentis, atque hoc modo dividitur circu-
10
lus in .XII. partes, que nominantur domus; nominantur quoque et
11
cuspides, cuius opus expositum est in aziz, id est in libro cursus
12
siderum. Principium ergo divisionis est ascendens, cuius initium est su-
13
per circulum emisperii orientalis; deinde sequitur secunda domus et tertia
254
1
cetereque domus usque ad duodecimam.
2
[56] Quarta autem pars que est ab ascendente usque ad medium celi,
3
que est domus .XII., |300| .XI., .X., dicitur quarta pars orientalis, masculina,
4
adveniens; significat initium vite, et vocatur puerilis, sanguinea, vernalis.
5
Et alia pars que est a medio celi usque ad gradum occidentalis signi,
6
id est septimi, que est super circulum emisperii occidentalis, que est
7
domus nona, .VIII., .VII., et est meridiana, feminina, recedens; significat
8
mediam etatem, et vocatur perfectio iuventutis, estivalis, colerica. Ter-
9
tia quoque pars, que est ab occidente usque ad gradum quarte domus,
10
que est super circulum medii diei sub terra, que est domus .VI., .V.,
11
quarta, est |305| occidentalis, masculina, adveniens; significat finem vite et
12
vocatur autumpnalis, melancolica, et est mediocris etatis. Quarta vero
13
pars, que est a quarta domo usque ad ascendens, que est domus .III., .II.
14
atque ascendens, est septemtrionalis, feminina, recedens; significat quod ac-
15
cidit homini post mortem eius, id est ad quid deveniet corpus eius vel
16
eius dispositio de dimissa substantia aut quid dicetur de eo, id est
17
utrum laudetur vel vituperetur, et vocatur hec pars senilis, flegma-
255
1
tica, defectiva, hyemalis. Et ille due partes que sunt a medio celi usque ad
2
ascendens et ab ascendente usque ad quartam domum, ista medietas
3
vocatur medietas ascendens; |310| et relique partes que sunt a quarta domo
4
usque ad septimam et inde ad medium celi vocantur medietas descendens.
5
Et quicquid fuerit super terram ex circulo, id est illa pars circuli superior,
6
dicitur dextera, et que sub terra, id est illa pars inferior, dicitur sinistra.
7
Et ascendens ac .IIII., .VII. et .X. dicuntur alauted, quas nos angulos
8
vocamus ut pulcrius sonet, et secunda domus ac .V., .VIII. et .XI.
9
succedentes anguli vocantur; tertia autem et .VI., .VIIII. ac .XII. cadentes
10
ab angulis dicuntur. Cum ergo planeta in angulo vel eius succedenti
11
fuerit, dicitur proficere; et si fuerit in cadentibus ab angulis, dicitur deficere.
12
[57]|315| Et unaqueque istarum domorum significat aliquid de esse hominum.
13
Nam prima domus, cuius initium oritur in circulo emisperii orientalis, vo-
14
catur athalie, id est ascendens; hec significat corpora et vitam et ini-
15
tia operum de interrogationibus scilicet et oratione et locutione
16
et rumoribus, et quicquid cogitat interrogans in animo suo; et significat ini-
17
tium vite. Et dixit Alenzdezgoz in nativitate quia dominus triplici-
256
1
tatis ascendentis primus significat vitam et naturam nati seu interrogantis,
2
et eius delectationes |320| atque voluptates, et quid diligat vel que odio
3
habeat, et quid boni seu mali eum inveniat in initio vite eius. Et dominus
4
triplicitatis secundus significat vitam et corpus et virtutem seu fortitudinem et
5
medietatem vite. Et dominus triplicitatis tertius significat id quod socii eius
6
significaverunt et significat finem vite in morte.
7
[58] Secunda domus est domus substantie ac victus et ministrorum; et
8
significat finem annorum vite, id est finem iuventutis. Et dixit Alenzdezgoz
9
de dominis triplicitatis domus substantie, de primo scilicet, .II. .III., |325|
10
vide quis eorum sit fortior esse et loco; hunc facies merito auctorem
11
substantie et significatorem acquisitionis eius. Qui si fuerit in medio celi,
12
inveniet hanc a rege, et si fuerit in domo fidei, erit melius. Similiter,
13
dominus triplicitatis primus dat substantiam in initio vite, et secundus in
14
medio, et tertius in fine eius.
15
[59] Tertia, domus fratrum ac sororum, propinquorum quoque ac dilec-
16
torum, fidei ac religionis, |330| mandatorum ac legatorum, mutationum ac
257
1
itinerum minorum; et significat esse vite ante mortem. Dixit Alenzdez-
2
goz: dominus triplicitatis domus fratrum primus significat fratres maiores et
3
secundus medios, tertius autem minores, eritque eorum dignitas et eorum
4
esse secundum loca eorum.
5
[60] Quarta, domus patrum et hereditatum et finis rerum et thesauro-
6
rum et omnium absconditorum atque occultorum; et significat de esse vite
7
hominum finem. Dixit Alenzdezgoz quia dominus triplicitatis domus
8
|335| patrum primus significat patres, secundus civitates et terras, tertius au-
9
tem fines rerum et carceres.
10
[61] Quinta, domus filiorum et delectationum, legatorum atque do-
11
nationum; et significat quid futurum sit post mortem, ex laude scilicet
12
vel vituperatione. Dixit Alenzdezgoz quia dominus triplicitatis domus filio-
13
rum primus significat filios et vitam, secundus delectationem, tertius vero
14
significat legatos.
15
[62]|340| Sexta, domus infirmitatum et servorum; significat finem
16
vite et quicquid futurum sit ante senectutem. Dixit Alenzdezgoz: domi-
17
nus triplicitatis domus infirmitatum primus significat infirmitates et convali-
258
1
tudines ab infirmitatibus et a malis, secundus significat vernaculos
2
ac servos, tertius significat quid inveniet eum ex eis et eorum utilitatem
3
atque opera; et est significator bestiarum et pecorum et omnium quadrupedum,
4
et fortitudinis eorum, multitudinis quoque eorum ac paucitatis, more eo-
5
rum in manu eius vel egressionis eorum ab ea, carceris quoque ac
6
retentionis.
7
[63]|345| Septima, domus mulierum et nuptiarum, contentionum quo-
8
que ac participationum et oppositorum; et significat medietatem finis
9
vite erga senectutem. Dixit Alenzdezgoz quia dominus triplicitatis do-
10
mus mulierum primus significat mulieres, secundus contentiones, tertius
11
commixtiones et participationes.
12
[64] Octava, domus mortis; significat timorem et mortem atque
13
almauerith, id est substantias vel hereditates mortuorum quas debent
14
heredes post mortem eorum possidere; et significat finem annorum vite
15
post senectutem. Dixit |350| Alenzdezgoz quia dominus triplicitatis domus mortis
16
primus significat mortem, et secundus precepta seu res antiquas, et ter-
17
tius almauerith, id est que hereditanda sunt ex mortuis, sicut superius dictum
18
est.
259
1
[65] Nona, domus peregrinationum atque itinerum, fidei ac religio-
2
nis, sapientie, philosophie et librorum, epistolarum quoque ac legatorum,
3
narrationum seu rumorum atque somniorum; et significat initium dimidie
4
vite. Dixit Alenzdezgoz quia dominus triplicitatis domus peregrinationis
5
primus significat peregrinationem et omne quod accidet ei, secundus signi-
6
ficat |355| fidem ac religionem et valitudinem harum atque modum earum,
7
et tertius est significator sapientie et somniorum, stellarum quoque et augu-
8
riorum et veritatis eorum, scilicet exercentium in eis, atque mendacii.
9
[66] Decima est domus regia et operum et sublimationis vel exalta-
10
tionis, regni quoque et memorie et vocis, scilicet imperii, et magisteri-
11
orum atque matrum; et significat dimidium annorum vite. Dixit
12
Alenzdezgoz: dominus triplicitatis domus regie primus |360| significat opus et
13
exaltationem, et mansionem altissimam, secundus significat vocem imperii
14
et audaciam in eadem, tertius significat stabilitatem eius atque durabili-
15
tatem.
260
1
[67] Undecima, domus fiducie et fortune atque laudis, amicorum quo-
2
que et ministrorum ac auxiliatorum; et significat finem annorum medi-
3
etatis vite et post medietatem vite. Dixit Alenzdezgoz quia dominus tri-
4
plicitatis domus fiducie primus |365| significat fiduciam, et secundus amicos,
5
tertius significat utilitatem seu profectus eorum.
6
[68] Duodecima est domus inimicorum et laboris ac tristitie, invidie
7
ac susurrationis, calliditatum et ingeniorum atque bestiarum; et significat
8
finem vite et quid continget matribus in conceptione sua ex bono
9
vel malo. Dixit Alenzdezgoz: dominus triplicitatis domus inimicorum
10
primus significat inimicos, secundus labores, tertius vero significat bes-
11
tias ac pecora.
12
Hoc est quod significant .XII. domus.
13
[69]|370| Significant etiam .XII. domus colores, et hii sunt. Nam
14
domus ascendens et .VII. sunt albe, secunda et duodecima virides, tertia et
15
undecima crocee, quarta et decima rubee, quinta et nona mellite, id est habent
261
1
mellis colorem, sexta vero et octava sunt nigre.
2
[70] Et unusquisque ex planetis habet in unaquaque harum domo-
3
rum quandam potestatem ex potestatibus scilicet accidentalibus que dici-
4
tur gaudium; quia Mercurius gaudet in ascendente et Luna in |375| tertio,
5
Venus quoque in quinto et Mars in .VI., Sol in .IX. et Iupiter in .XI., Saturnus
6
vero in .XII.
7
[71] Et dicitur in significatione domorum quia anguli significant forti-
8
tudinem et perfectionem, cadentes vero ab angulis debilitatem et detri-
9
mentum, nisi quod nona et tertia significant apparitionem et .XII. et .VI.
10
significant occultationem et tectionem et vilitatem rerum. Anguli autem et
11
domini angulorum significant magnitudinem |380| honoris et pretii atque for-
12
tune et excitationem et elongationem a casu, et presentia casus contrarium
13
est fortune, id est dedecus et casus.
14
[72] De succedentibus vero angulorum, que succedit decimam, id est
262
1
undecima, significat fortitudinem et fortunam mediam ex amicis ex ea
2
parte in qua erat fiducia. Et illa que sequitur quartam, id est quinta,
3
significat fortunam mediam per |385| donationes et venerationes et est causa
4
filiorum cum veneratione, letitia et gaudio. Que autem succedit ascen-
5
dens, que est secunda, similiter fortunam mediam ex causa substantie
6
et ministrorum. Que vero succedit .VII., que est octava, significat for-
7
tunam mediam ex almauerith, id est ec substantia que hereditatur a mortuis,
8
et a rebus occultis.
9
[73] Hee sunt quoque significationes dominorum angulorum dum
10
fuerint presentes in angulis. Presentia domini ascendentis in ascendente
11
significat eius fortunam per semetipsum et per eius familiam et acquisi-
12
tionem. Et significat |390| per presentiam in decimo per regem et per ma-
13
gisteria altiora. Et cum fuerit in septimo, per conventiones et satores
14
atque uxores. Per presentiam quoque eius in quarto significat fortunam per
263
1
hereditates et per causas patrum et per productiones aquarum et per
2
populationes et ex rebus antiquis et radicalibus.
3
[74] Significat quoque dominus decime per presentiam suam in eadem de-
4
cima fortunam per regnum |395| magnum vel per regem et magisteria altiora.
5
Et significat per presentiam suam in .VII. fortunam per regnum et vic-
6
toriam contentionum et ex causis uxorum. Et per presentiam eius in
7
quarto, per regnum et causas tributorum et cultus terrarum et edifi-
8
cationes civitatum, per divisiones fluminum et custodias civitatum et
9
ex rebus antiquis. Et presentia sua in ascendente, per regnum et ingenia
10
et per propinquitatem regis ex rebus vulgi.
11
[75] Presentia autem domini .VII. in .VII. significat fortunam per ne-
264
1
gotiationes et |400| conventiones, per nutritiones quoque ac mulieres et per
2
satores. Et significat per presentiam suam in quarto per conventiones
3
mulierum et negotiationes per causas patrum et hereditatum et cultus terre.
4
Et presentia sua in ascendente, per conventiones et negotiationes per
5
causas medicine atque astronomie et per opera spiritualia atque ingenia
6
et cetera similia. Et significat per presentiam suam in .X. fortunam per
7
conventiones et negotiationes et per uxores et per causas regis.
8
[76]|405| Presentia vero domini quarti in quarto significat fortunam ex
9
cultu terre et fructu per causas patrum atque res antiquas. Et per
10
presentiam eius in ascendente significat fortunam ex cultu terre et
11
fructu per ingenium et consilii profunditatem. Et per presentiam suam in
12
.X. significat profectum ex cultu terre et fructu per causas regis et magiste-
13
riorum. Et presentia sua in .VII. significat fortunam ex cultu terre et
14
fructu et per causas uxorum et satorum et per negotiationes.
15
Hec significant domini angulorum per presentiam suam in |410| angulis.
265
1
Similiter facies de presentia dominorum ceterarum domorum, set ideo
2
introduximus tantum dominos angulorum ut essent exemplar in ceteris.
3
[77] Et cum volueris scire planetam dominatorem rei, aspicies quis
4
planetarum sit plus auctoritatis in domo rei et planetam qui significat natu-
5
ram illius rei, sicuti dicemus in naturis planetarum – vide ergo quis planeta
6
sit fortior in domo rei – et in parte eius, ex fortitudinibus quas predi-
7
ximus, id est ex numero quem predicimus dum de fortitudine potestatum
8
planetarum tractaremus, et qui fortior |415| omnibus fuerit in loco rei, ipse
9
erit dominator eius. Verbi gratia, interrogatio si fuerit de substantia et
10
volueris scire quis sit dominator eius, et fuerit secunda domus, que sig-
11
nificat substantiam, .V. gradus signi Arietis, quia domus est Martis,
12
habet in hoc loco Mars quinque fortitudines; exaltatio quoque est Solis, et
13
habet in ea .IIII. fortitudines; est etiam et ipsius Solis triplicitas, et habet
14
in ea tres fortitudines – habet ergo ibi Sol .VII. fortitudines; et est terminus
15
Iovis, et habet ibi duas fortitudines; est etiam facies Martis, et habet ibi
16
unam fortitudinem. Igitur Mars habet ibi sex fortitudines, .V. ex domo
17
et unam ex facie, et Sol |420| .VII. et planeta talis vocatur almubtaz. Sol ergo
266
1
accipit principatum ibi, quia habet .VII. fortitudines et ipse dominatur
2
hic in domo substantie. Similiter aspicies in loco partis substantie et Par-
3
tis Fortune et participem illorum facies Iovem, qui est significator substantie
4
naturaliter, et miscebis significationes partium et planetarum testimo-
5
nia; facies hoc de omnibus domibus et scies dominatorem earum.
6
[78] Ex potestatibus quoque planetarum accidentalibus est al-
7
haiz; hoc est cum fuerit planeta diurnus in die super terram et in nocte
8
sub terra et planeta nocturnus in nocte super terram |425| et in die sub terra.
9
Et si cum hoc fuerit planeta masculinus in signo masculino et planeta femi-
10
ninus in signo feminino, dicitur esse in suo aiz. Et erit fortitudo eius ut
11
fortitudo viri in loco eius profectus, acquisitionis atque fortune.
12
[79] Et quia, auxiliante Deo, iam peregimus quod proposuimus trac-
13
tare de circulo signorum et eius accidentibus, prosequamur mentionem
14
.VII. planetarum et naturas eorum, esse quoque eorum et quid signifi-
15
cent.
267
1
[1] Differentia secunda in naturis planetarum .VII. et quid sit illis pro-
2
prium et quid significent de esse rerum.
3
[2] Saturnus est masculus, malus, diurnus. Et est significator patrum, si
4
fuerit nativitas in nocte. Et significat senectutem ultimam, si fuerit occiden-
5
talis; et initium senectutis, si fuerit orientalis. Et significat gravitatem frigoris
6
et siccitatis. Et ex complexione corporum, melancoliam, id est augmen-
7
tationem eius atque distillationem. Et fortassis erit frigida |5| humida,
8
ponderosa, fetidi odoris, et est multe comestionis et vere dilectionis. Et
9
significat profunditatem consilii et multitudinem silentii. Et ex magisteriis,
10
res aquaticas, pretiosas, sicut cultus agrorum, populatio terrarum et
11
fluminum, si fuerit fortunatus; et res viles et laboriosas, si fuerit malus, ut
12
confricationes in balneis et fullones et nautas. Et si fuerit fortunatus,
13
erit vere dilectionis, spatiosus et patiens; et si fuerit malus, erit in-
14
discretus, instabilis et tristis et merens, male suspicionis, multum sus-
15
picans, |10| commovens homines susurrationibus. Et si fuerit fortunatus,
268
1
significat de substantia res antiquas et durabiles, sicut hereditates et terre
2
cultus; et si fuerit malus, significat aquas sordidas et mali saporis,
3
veteres atque convertibiles. Et significat ex infirmitatibus morbos flegmati-
4
cos viscosos et melancolicos congelatos, ut lepra et canceres, morphea
5
et podagra et cetera huiusmodi. Et significat peregrinationes longinquas,
6
carcerem et vincula, laborem quoque et tarditatem atque afflictionem
7
et almauerith, id est substantias mortuorum, patres etiam et avos et fratres
8
maiores, eunuchos, servos et viles homines. Et significat ex |15| operibus opera
9
coriorum; si solus fuerit significator absque complexione alicuius planetarum,
10
significat opus cerdonum.
11
[3] Quod si complectitur sibi Iupiter, significat opus pergameni in
12
quo scribuntur divini libri et iudiciorum. Et si complectitur sibi Mars,
13
significat soleas sotularium et preparationes earum. Et si complec-
14
titur Sol, significat opus consutorum coriorum. Et si complectitur ei
15
Venus, |20| significat opus coriorum ex quibus fiunt timpana et alia instrumenta
16
quibus utimur in ludis. Et si complectitur ei Mercurius, significat opus
269
1
coriorum in quibus scribuntur testamenta et numeri stipendiorum. Et si com-
2
plectitur ei Luna, significat preparationem coriorum ferarum et morticinorum
3
animalium et huiusmodi similia. Et significat de sectis eam que unitatem
4
confitetur, si fuerit fortunatus; et si fuerit malus, significat credentiam uni-
5
tatis, cum multa tamen hesitatione, id est dubitatione.
6
[4] Et dixit Messehalla, id est quod Deus voluit, qui fuit unus astro-
7
logus in scientia perspicuus Indus qui sic dictus est, quod significat fi-
8
dem iudaicam – et est ex antiquioribus, et omnes confitentur eam et ipsa
9
nullam aliam, sicut Saturnus, cui omnes iunguntur et ipse nulli – et
10
indumenta nigra.
11
[5]|25| Et dixerunt quidam alii quia Saturnus significat interiora auris
12
et splen ac stomacum, et habet ex coloribus nigredinem, et de sapor-
13
ibus stipticos et acetosos. Et ex diebus, sabbatum, et ex noctibus eam que
14
precedit quartam feriam. Et quantitas orbis eius est novem graduum.
270
1
Et anni firdarie eius sunt .XI., maximi vero .CCCLXV., et maiores
2
.LVII., et medii .XLIII. et dimidium, et minores .XXX. Fortitudo eius in plagis
3
circuli est in dextera septemtrionis.
4
[6]|30| Et dixit Messehalla quod significat de figuris hominum hominem
5
nigrum et croceum qui, cum ambulaverit, mergit oculos suos in terram,
6
ponderosus in incessu, adiungit pedes, et qui fuerit macer, recurvus,
7
habens oculos parvos et siccam cutim, venosus, raram habens barbam in
8
maxillis, labia spissa, callidus, ingeniosus, seductor et interfector.
9
[7] Et dixit Dorothius quod significat hominem corpore valde pilosum,
10
iunctis superciliis. ( Et habet ex regionibus Acint et Indiam et om-
11
[6] nem terram nigrorum.) Et ex partibus habens partem |35| fortitudinis et
12
stabilitatis, et significat causas terrarum et hereditatum et eos qui presunt
13
operibus, et audaciam et laborem et ingenia et causas mortis.
14
[8] Iupiter: fortuna, masculus, diurnus. Et est significator substantie
271
1
et operatur calorem et humiditatem temperatam, aeream, sanguineam. Et de
2
etate significat iuventutem usque ad perfectionem etatis. Et ex magis-
3
teriis, que pertinent ad legem, ut iusta iudicia iudicare, et pacem in-
4
ter homines mittere et in bonis studere. Et significat habundantiam
5
substantie. Et ex |40| negotiis, illa que fiunt absque seductione. Et signifi-
6
cat animam et vitam, letitiam et veritatem, religionem et patientiam et
7
omne preceptum pulcrum et pretiosum et habundantiam veneris. Et ex in-
8
firmitatibus, quicquid fuerit ex sanguine per augmentum quantitatis, que
9
non fuerit superflua extra naturam nec ex sanguine usto et convertibili. Et
10
est planeta sapientie et intellectus et usus.
11
[9] Cui si complectitur Saturnus, significat nigromantiam et incanta-
12
tiones et exorcismos et cetera. Et si |45| ei complectitur Mars, significat sci-
13
entiam medicine. Et si ei complectitur Sol, significat scientiam sectarum
14
et prudentiam in contentionibus et disputationibus. Et si ei complecti-
15
tur Venus, significat compositionem sonorum et aliarum scientiarum
16
delectabilium. Et si ei complectitur Mercurius, significat scientiam arismetice
17
et scribendi, astronomiam quoque, philosophiam atque geometriam. Et si
18
complectitur ei Luna, significat scientiam dispositionis aquarum et mensure
19
earum necnon et terrarum. Et ex qualitate animi significat largitatem et
20
verecundiam atque iustitiam. Et ex sectis, pluralitatem |50| et simulationem.
272
1
[10] Quidam autem dixerunt quia significat epar et stomacum et au-
2
rem sinistram et brachia ac ventrem, inferiora quoque umbilici, pectinis,
3
et intestina, et ex coloribus, colorem cineritium et viridem et horum si-
4
milia, et ex saporibus dulcem. Et quantitas orbis eius est novem graduum.
5
Et ex diebus habet Iovis diem, et ex noctibus noctem diei Lune. Et anni
6
firdarie eius sunt .XII., et anni eius maximi sunt .CCCXXVIII., et maiores
7
.LXXVIIII., |55| et medii .XLV. et dimidium, minores vero .XII. Et fortitudo eius
8
ex plagis circuli est in occidente.
9
[11] Et dixit Messehalla: significat ex figuris hominum hominem album,
10
habentem ruborem in facie, habentem oculos non prorsus nigros, nares
11
non equales et breves, calvum, in aliquo dentium habentem nigredinem, pul-
12
cre stature, boni animi, moribus bonus, pulcri corporis.
13
[12]|60| Et dixit Dorothius quod significat magnos habentem oculos
14
et pupillam, latam barbam, crispum. ( Et ex regionibus, Alirac,
15
[11] Babiloniam et Azpehem et Persidam |65| et Almaden et Alahovez et Alcadi-
273
1
ciam) Et ex partibus, habens partem beatitudinis profectus. Et signifi-
2
cat fidem et appetitum in bonis, et operum fundamentum, salubritatem et
3
securitatem et participationem.
4
[13]|70| Mars: masculus, nocturnus, malus; operatur calorem et sicc-
5
itatem et est significator fratrum et peregrinationum. Et habet ex etatibus
6
iuventutem usque in finem iuventutis; et natura eius colerica, amari saporis.
7
Et ex magisteriis, omne magisterium igneum et quod fit per ferrum et
8
ignem, sicut est percussio gladiorum cum martellis.
9
[14] Cui si complectitur Saturnus, significat percussionem ferri. Et si
10
complectitur ei Iupiter, significat percussionem eris. Et si complectitur ei
11
Sol, significat percussionem aureorum. Et si complectitur ei Venus, signi-
12
ficat |75| magisterium ornamentorum. Et si complectitur ei Mercurius, signi-
13
ficat percussionem acuum. Et si complectitur ei Luna, significat percus-
14
sionem lancium vel librarum. Et significat etiam, cum solus suscipit
15
significationem, opus medicine. Quod si nullus planeta ei complec-
16
titur, significat minutionem et vulnerum apertionem et horum simi-
274
1
lia. Et si complectitur Saturnus ei, significat ex operibus medicine opus
2
vulnerum. Et si complectitur ei Iupiter, significat opus naturarum [et
3
curam oculorum]. Et si complectitur ei Sol, significat preparationem ocu-
4
lorum et alcohol et curam oculorum. Quod si |80| complectitur ei Venus,
5
significat opus ornamenti, ut tonsuram crinium et barbarum et abscisionem
6
ungularum. Et si complectitur ei Mercurius, significat abscisionem ve-
7
narum. Et si complectitur ei Luna, significat eradicationem dentium et
8
purgationem aurium. Et per se significat iniurias miserorum et effusionem
9
sanguinum et oppressiones per vim et abscisiones viarum et iracundiam
10
et ducatum exercitus et festinationem et levitatem et inverecundiam
11
et peregrinationem extra patriam et feditatem coitus et casus puerorum, id
12
est abortivorum, et fratres medios atque sorores et scientiam atque discre-
13
tionem cure bestiarum. Et ex infirmitatibus, febres calidas |85| et frenesim
14
ex sanguine et pustulas sanguineas et alhabra, que est rubedo corporis
15
cum asperitate et feditate, et comestiones carnium cum putredine et
275
1
dimidii capitis dolorem et ignem sacrum et pavorem et cogitationes hor-
2
ribiles que inquietant hominem et commovent et impediunt atque inanes
3
reddunt, et quicquid fuerit cum inflammatione caloris. Et ex quali-
4
tatibus anime, commotionem scilicet animi et conturbationem. Quod
5
si aspexerit eum Saturnus, significat odium et maximam invidiam. Et
6
ex sectis, eam in qua fuerit bellum et unitatem et celeritatem mutatio-
7
nis a fide et multitudinem hesitationis et mutationem de testamento in
8
testamentum; erunt tamen hec omnia sub unitate.
9
[15]|90| Et dixerunt quidam quia habet ex membris fellis cistim, renes
10
et venas et decursum spermatis et dorsum; et habet ex coloribus rube-
11
dinem, et ex saporibus amarum. Et quantitas orbis eius, .VIII. graduum.
12
Et ex diebus habet diem Martis, et ex noctibus noctem sabbati. Et anni
13
firdarie eius sunt .VII., et anni eius maximi sunt .CCLXIIII., et maiores
14
.LXVI., medii autem .XL. et dimidium, et minores .XV. Et fortitudo eius in
15
plagis circuli, in meridie.
16
[16]|95| Et dixit Messehalla: significat de imaginibus hominum hominem
276
1
rubeum facie, habentem capillos rufos et faciem rotundam, leviter homines
2
dehonestantem, habentem oculos croceos; horribilis aspectu; audacem,
3
habentem in pede signum vel maculam.
4
[17] Et dixit Dorothius: acutum aspectum habentem. Et habet ex
5
regionibus Ierusalem et terram Romanorum usque ad occidentem
6
et terram Turcorum. Ex partibus, partem audacie, et significat per-
7
severantiam et convenientiam in amore, calliditatem et superbiam et lev-
8
itatem et mobilitatem et audaciam et negationem et acuitatem et fes-
9
tinationem in omnibus rebus.
10
[18]|97| Sol: per aspectum fortuna et malus per coniunctionem in uno
11
signo, et est masculus, diurnus; operatur calorem et siccitatem; et est sig-
12
nificator patrum, si fuerit nativitas in die. Et significat regnum maximum
13
et animam vitalem et lumen et splendorem, intellectum et pulcritudinem
14
atque fidem. Et ex etate, finem iuventutis, et participatur |100| universis pla-
15
netis in dispositione annorum. Et ex magisteriis, regnum, principatum;
277
1
et significat iaculationem iaculorum et venationem et purgationem cum
2
omni specie purgandi quibus corpora interius et exterius purgantur. Et
3
ex infirmitatibus, infirmitates calidas siccas in corporibus apparentes. Et ex
4
substantia, aurum plurimum et universas species substantie. Et ex quali-
5
tate ipsius animi, animi sublimitatem et subtilitatem et prudentiam
6
et que sequuntur, honestatem scilicet et largitatem et gloriam et prolixi-
7
tatem mentis. Et ex sectis, culturam bonam et eius similia. Et significat
8
imperium vocis et fortitudinem celeritatis.
9
[19]|105| Cui si complectitur Saturnus, significat villicationem et huiusmo-
10
di principatum. Et si complectitur ei Iupiter, significat principatum
11
in fide et religione aut esse iudicem inter homines, iudicans opera op-
12
pressorum vel iniuriarum et cetera. Et si complectitur ei Mars, significat
13
ducatum exercitus et investigationem bellorum. Et si complectitur ei
14
Venus, significat regnum per mulieres et per obsequium potentium. Et
15
si complectitur ei Mercurius, significat consultores regum et opus librorum et
16
hereditatum et maiorum operum. Et si complectitur ei Luna, significat
278
1
opus legatorum et detectionem consiliorum et cetera |110| similia.
2
[20] Et dixerunt quidam quia Sol significat imaginem vultus hominis,
3
et proprie ex viris oculum dextrum et ex mulieribus sinistrum.
4
[21] Et dixerunt quidam quia habet cor et medullam et femora. Et ex
5
infirmitatibus, comestionem carnium in ore et detrimentum oris pro-
6
prie et descensionem aque in oculum; potestas eius, in capite.
7
[22]|115| Et dixerunt Indi quia, cum fuerit in ascendente, erit combu-
8
rens. Et habebit signum in facie. Et habet ex coloribus quicquid videtur
9
peregrino colore, et ex saporibus acutum. Quantitas orbis eius, .XV.
10
graduum. Et ex diebus, diem dominicam, et ex noctibus noctem Iovis.
11
Anni firdarie eius sunt .X., et anni eius maximi sunt .1461., et maiores
12
.120., medii autem .LXVIIII. et dimidium vel secundum quosdam .39. et dimid-
13
ium, minores vero .XVIIII. Fortitudo eius ex plagis circuli, in oriente.
279
1
[23]|120| Et dixit Messehalla: significat ex figuris hominum eum qui habu-
2
erit colorem inter croceum et nigrum, tectum tamen rubore, brevis
3
stature; crispus, calvus, pulcri corporis.
4
[24] Et dixit Dorothius: figura Solis et Lune est figura planetarum qui
5
fuerint cum eis et eius qui dignior fuerit loco eorum. Si ergo volueris
6
figuram Solis, scito quod sit crocea, habens partem ruboris capillo-
7
rum |125| oculi eius aliquantulum crocei. ( Et habet ex regionibus Za-
8
[23] markant et Horacen et totam Persidam et terram Romanorum.) Et
9
ex partibus partem habens futurorum, vel partem divinationis. Et est signi-
10
ficator naturarum et spiritus, sapientie et elationis et perfectionis, fidei
11
quoque et scientiarum et laudum.
12
[25] Venus: fortuna, feminina, nocturna. Et est significatrix mulierum
13
et uxorum ac matrum, si fuerit nativitas diurna; et operatur frigus et hu-
14
miditatem temperatam. Et ex etate habet iuventutem. Et ex magisteriis, |130|
15
instrumenta ludorum, ornamenta quoque et figuras pulcras et ludos alearum
280
1
et scacorum, saltationes et otia et fornicationes ac fornicatores et filios
2
fornicationis et multitudinem coitus et universa genera luxurie et com-
3
positiones coronarum et usus earum et pulcritudinem ac munditiam, ves-
4
timenta et ornamenta, aurum et argentum et dilectionem ludi, risus
5
et gaudium et unguentis diversisque speciebus uti et potationes ine-
6
briantes, seque credit omnibus; largitatem quoque significat et dilec-
7
tionem, et amorem, iustitiam et domos orationis; retinet quoque fidem.
8
Et significat magisterium omnium sonorum, veluti musicam et cetera.
9
[26]|135| Quod si complectitur ei Saturnus, significat sonum cantionum
10
quibus deflentur mortui vel quas cantant edificatores quando edificant
11
edificia. Et si complectitur ei Iupiter, significat sonum lectionum vel can-
12
tionum quibus utuntur domini sectarum in altaribus et in locis oratio-
13
nis eorum in laude Dei omnipotentis. Et si complectitur ei Mars, sig-
14
nificat sonos quibus utuntur seculares et cantus vulgi in quo fit
281
1
mentio preliorum vel ligationis et laboris et horum similia, ut
2
cantus in quo fit mentio |140| captionis et alligationis et percussionis flag-
3
ellorum. Et si ei complectitur Sol, significat sonum ligni quo canitur coram
4
regibus et nobilibus. Et si ei complectitur Mercurius, significat sonum qui
5
exercetur in compositione versuum. Et si complectitur ei Luna, significat
6
cantus nautarum in navibus. Et ex infirmitatibus, morbos frigidos
7
humidos qui accidunt proprie et maxime in membris genitalibus. Et ex
8
substantia, quod queritur propter pulcritudinem, ut sunt ornamenta
9
mulierum et vestimenta earum, margaritas atque picturas. Et ex qual-
10
itate animi, |145| suavitatem et risus et amicitiam et commixtionem et his
11
similia, et cupiditates comestionis, potationis ac coitus. Et ex sectis,
12
culturam idolorum et eas in quibus maxime exercentur comestiones
13
atque potationes.
14
[27] Et dixerunt quidam quod significet anchas et spinam dorsi et
15
sperma.
16
[28] Et alii dixerunt quia habet significare pinguedines et carnes et
17
renes, vulvam et matricem, ventrem, et umbilicum. |150| Et habet ex coloribus
282
1
albedines, et ex saporibus unctuosum. Et quantitas orbis eius est .VII.
2
graduum. Et habet ex diebus diem Veneris, et ex noctibus noctem Martis.
3
Et anni firdarie eius sunt .VIII. Et anni eius maximi .1151., et anni eius
4
maiores .82., et medii .45., minores vero .VIII. Fortitudo eius in plagis
5
circuli, in dextera orientis.
6
[29] Et dixit Messehalla: significat de figuris hominum hominem al-
7
bum, trahentem ad nigredinem, |155| pulcri corporis et capillorum, faciem
8
habentem rotundam et parvam maxillam; habens oculos pulcros; ni-
9
gredo oculorum eius maior albedine.
10
[30] Et dixit Dorothius: pulcram habens faciem et multos capillos et pul-
11
cros oculos; nigredo oculorum eius plus quam oportet; album confectum ru-
12
bore, crassum ostendit benivolentiam. ( |156| Et habet ex regionibus
13
[29] Alhygez et Aliemen et meridiem et totam terram Arabum).
14
habet ex partibus partem desiderii; significat amicitiam et ludum et
283
1
dilectionem |160| et patientiam et coniunctiones masculorum.
2
[31]|162| Mercurius: commixtus, masculus, diurnus; inclinatur per naturam
3
suam ad eum cui complectitur ex planetis et signis. Ipse est signifi-
4
cator fratrum minorum, et significat servos et dilectionem con-
5
cubinarum, et significat deitatem et oracula prophetarum et credulitatem
6
et opus et orationem. Quod si fuerit in natura sua |165| et nullus planeta
7
complectitu ei, significat res terreas et augmentationem rerum crescendo.
8
Et ex etate, iuventutem et profectum in ea. Et ex operibus, opera que
9
generant cognitionem, predicationem et rethoricam et opera que fuerint
10
per studia ut negotiationes et estimationem et geometriam et disposi-
11
tionem et ordinationem rei et philosophiam et auguria et proverbia et
12
scripturam et versificandi scientiam et opus numeri maxime.
13
[32] Cui si complectitur Saturnus, significat ex opere numeri opus
14
mensure terrarum et hereditatum et numerum edificiorum atque telarum.
15
Et si complectitur ei Iupiter, significat numerum psallendi et numerum li-
16
brorum |170| divinorum. Et si complectitur ei Mars, significat numerum qui fit in
17
donativis exercituum et pugnantium et numerum percussionis flagellorum
284
1
atque clavarum. Et si complectitur ei Sol, significat preesse numero regum
2
et substantie domorum. Et si complectitur ei Venus, significat numerum cor-
3
darum lignorum seu cythararum et numerum sonorum atque fistularum. Et
4
si complectitur ei Luna, significat ferculorum numerum que fiunt ad comes-
5
tiones itinerantium extra domum. Et significat de infirmitatibus infir-
6
mitates anime, id est cogitationes horribiles et inquietudinem mentis
7
atque dubitationes |175| et cetera similia. Significat autem animi qualitatem
8
secundum complexionem suam atque coniunctionem. Cum fuerit for
9
tunatus, erunt bonitates secundum genus fortune que facit eum fortuna-
10
tum et secundum locum in quo fuerit fortunatus, et cum fuerit malus, erunt
11
iniquitates secundum malum qui eum malum facit et secundum locum
12
in quo malus factus est. Et significat ex sectis culturam unitatis et horum
13
similia, et hoc de secreto cum ypocrisia et simulatione.
14
[33] Et dixerunt quidam quod significet femora, umbilicum et crura,
15
nervos atque venas. Et ex |180| coloribus habet omnem colorem commix-
16
tum atque variatum et alezmeniuni, qui est color floris lilii agrestis, et
285
1
ex saporibus acetosum. Et quantitas orbis eius est .VII. graduum. Et ex
2
diebus habet diem Mercurii, et ex noctibus noctem diei dominici. Et anni
3
firdarie eius sunt .XIII., et anni eius maximi .480., maiores .76., et medii
4
.48., minores vero .20. Fortitudo eius in plagis circuli, in septemtrione.
5
[34] Et dixerunt quidam quod Mercurius a medio retrogradationis eius
6
usque ad stationem secundam significat |185| pueritiam, et a statione secunda
7
usque ad coniunctionem Solis, scilicet ad directionem, iuventutem, et a co-
8
niunctione Solis usque ad stationem primam, mediam etatem, et a sta-
9
tione prima usque ad medium retrogradationis significat senectutem.
10
Et ex medio retrogradationis sue significat decrepitam senectutem et
11
contrarietatem, et in coniunctione sua per directionem significat dilec-
12
tionem et amicitiam. Et ex coniunctione sua per directionem usque ad sta-
13
tionem primam significat dilectionem et amoris mutationem. Et ex
14
statione sua secunda iens ad coniunctionem, significat inquisitionem dilec-
15
tionis et concordiam. Et in statione sua prima iens ad retrogra-
16
dationem significat inquisitionem contrarietatis et dissimulationis, et signi-
286
1
ficat tarditatem et parvam verecundiam |190| et occupationem in rebus.
2
Et in medietate retrogradationis significat celeritatem temperatam
3
propter ingenii debilitatem. Et apud stationem secundam significat occupa-
4
tionem in ingeniis et tarditatem et egressus ab hoc ad celeritatem et aper-
5
tionem ingeniorum. Et in coniunctione sua Soli per directionem signifi-
6
cat celeritatem et expansionem ingeniorum et latitudinem eorum. Similiter
7
accidit Veneri in his locis et planetis altioribus.
8
[35] Et dixit Messehalla: significat Mercurius ex figuris hominum
9
hominem non multum album nec nigrum habentem colorem, elevatam
10
habentem frontem, habentem |195| in facie longitudinem et nasum lon-
11
gum, raram habentem crinem et barbam in maxillis et oculos pulcros
12
non ex toto nigros, longos quoque habentem digitos. Et ex regionibus,
13
Aldeilen et Magdem et meridiem et omnes regiones Indorum. Et ex
14
partibus habet partem negotiationis. Et significat timorem et infestationem
15
et bellum, inimicitias, seductiones et contrarietates. Significat quoque pro-
287
1
fectum et magisterium et subtilitatem in opere et inquisitione et in
2
ceteris que fiunt in hominibus ex dictis et contentionibus.
3
[36]|201| Luna: fortuna, feminina, nocturna; operatur frigus et hu-
4
miditatem. Et est significatrix matrum, si fuerit nativitas eius nocturna,
5
et est in ea flegma temperatum. Et significat etatem puerilem et ini-
6
tium crescendi. Et ex operibus habet legationes et mandata et opera
7
aquarum atque terrarum secundum quantitatem fortune vel mali, quia
8
si fuerit bona, significat bonum et econverso. Significat etiam principa-
9
tum si prefuerit aliquibus rebus ad regem pertinentibus et fuerit fortunata
10
et a Sole in bono aspectu. Et de substantia significat |205| argentum et
11
terre cultum, si habuerit auctoritatem in quarto. Et ex fide, religionem.
12
Et ex infirmitatibus significat guttam caducam et vultus torsionem et mem-
13
brorum commotionem et quicquid fuerit in similitudine frigoris et humidi-
14
tatis. Et ex qualitate animi, secundum complexionem suam cum planetis.
288
1
Quod si complectitur ei fortuna et fuerit ipsa fortuna Venus, sig-
2
nificat curialitatem et benignitatem et animi suavitatem et morum hones-
3
tatem et motus celeritatem et divinum obsequium. Et si fuerit Iupiter,
4
significat honestatem et cautelam et societatum benignitatem et vite
5
pulcritudinem. Et si complexa fuerit malis et fuerit Mars, signifi-
6
cat studium susurrationis inter homines |210| et nisum in talibus. Et si
7
fuerit Saturnus, odium, simulationem atque invidiam. Et si fuerit Sol ab as-
8
pectu laudabili, dispositionem regalem. Et si fuerit Mercurius, significat
9
rethoricam, id est facundiam, et bonitatem lingue et scripturam.
10
[37] Et dixerunt quidam quod significat cogitationem et novitatem animi
11
ac debilitatem sensus vel ingenii ac gravitatem lingue et mulieres hones-
12
tas et nutritiones parvulorum et matres et materteras et prebentiones
13
ciborum.
14
[38] Et dixerunt alii quia significat cerebrum proprie et pulmones. Et
15
ex coloribus habet croceum, et ex saporibus salsum. |215| Et quantitas orbis eius
16
est .XII. graduum. Et significat ex viris oculum sinistrum et ex mulieribus
17
dextrum. Et ex diebus habet diem Lune, et ex noctibus noctem Veneris.
18
Et anni firdarie eius sunt .IX., maximi .520., maiores autem .108., et medii
289
1
.LXVI. et dimidium et secundum quosdam .39. et dimidium minores vero
2
.XXV. Et fortitudo eius ex plagis circuli, in dextera occidentis.
3
[39]|220| Et dixit Messehalla: significat de figuris hominum hominem album
4
confectum rubore, iunctis superciliis, benivolum, habentem oculos non
5
ex toto nigros, faciem rotundam et pulcrum statum. Et ex terris habet
6
Atorc et Armeniam et Adailam.
7
[40] Et dixerunt quidam quia significat pueritiam ab initio mensis usque ad
8
.VII. dies, et a .VII. usque ad .XIV. dies iuventutem, et significat
9
senectutem perfectionis, id est medie etatis, usque ad vicesimam |225| primam
10
noctem, et senium usque ad coniunctionem, id est usque in finem men-
11
sis quando iungitur Soli. Et cum fuerit sub radiis Solis significat secreta
12
(et sic omnis planeta) et res occultas. Et ab initio mensis significat
290
1
omne quod faciendum est, et ab oppositione significat omne quod destru-
2
endum est. Et in initio mensis ipsa et Sol significant accusatores, et in
3
fine mensis, accusatos. Et significat in initio mensis lucrum et conti-
4
nentiam, et in fine mensis stipendia et dispersiones. Et significat in
5
oppositione contrarietatem. Et in initio mutationis ad oppositionem, hoc
6
est cum fuerint inter eam et oppositionem |230| .XV. gradus, significat esse ini-
7
tii contrarietatis et eius causam. Et cum separata fuerit, significat causas
8
ereptionis a contrarietate. Et in exitu suo desub radiis Solis significat
9
exitum ab occultatione et his similia. Et in introitu suo sub radios sig-
10
nificat aptationem ad occultandum. Et hora divisionis a Sole significat
11
aptationem exitus sui ab occultatione. Et hora exitus sui desub radiis
12
significat apparitionem et adventum ab absentia. Et dum in quarto aspectu
13
Solis fuerit, significat |235| diminutionem seu descensionem ab alto in infimum.
14
Similiter in quarto aspectu secundo, set in quarto aspectu primo signifi-
15
cat apparitionem rerum et lucrum et augmentum continentie, et in quarto
16
aspectu Solis secundo significat horum opposita.
291
1
[41] Et dixerunt quidam quod Luna a coniunctione usque ad dimidi-
2
um luminis sui primum erit natura eius humiditas, et a medietate lumi-
3
nis sui usque ad impletionem erit natura eius calor, et ab impletione usque
4
ad dimidium sui luminis secundum erit |240| natura eius siccitas, et a dimidio
5
luminis sui secundo usque ad coniunctionem erit eius natura frigus.
6
[42] Reliqui autem planete ab ortu suo usque ad stationem suam pri-
7
mam erunt in natura humiditatis et significant pueritiam, et a statione
8
sua prima usque ad oppositionem Solis erit natura eorum calor, et significant
9
iuventutem, et ab hoc |245| loco usque ad stationem suam secundam erit natura
10
eorum siccitas, et significant perfectam etatem, et a statione sua secunda
11
usque ad occultationem suam primam est natura eorum in senio frigida.
12
[43] Et dixerunt quidam quod Sol significet spiritum, id est animam,
13
et Luna cogitationem, et Saturnus merorem et tristitiam et laborem et
14
malum, et Iupiter sapientiam et rationem, Mars iram, furtum et celeri-
15
tatem, Venus ludum et gaudium, Mercurius rationalitatem seu dialeticam
292
1
|250| et disciplinam. Et quedam diximus in libro nostro de significatione pla-
2
nete, dum complectitur ei alter, similiter etiam considerandum est
3
in ceteris rebus quas significant planete.
4
[44] De ordine vero planetarum seu principatu eorum in conceptione
5
puerorum et quamdiu fuerint in ventre matris, sciendum est quia primus
6
mensis, ab hora scilicet conceptionis, est Saturni, secundus Iovis, tertius Mar-
7
tis, quartus Solis, quintus Veneris, sextus Mercurii, septimus Lune, octavus
8
Saturni, et ideo non vivit qui nascitur in octavo mense, eo quod sub potes-
9
tate Satuni nascatur, nonus vero Iovis. Principatus quoque seu ordinatio
10
planetarum in vita humana, id est qualiter disponatur vita nati, ita di-
11
viditur: Luna incipit ab ingressu nati, hoc est a nativitate pueri, et
12
disponit secundum quantitatem |255| annorum nutritionis, qui sunt quatuor
13
anni; deinde Mercurius post hanc decem; deinde Venus .VIII.; Sol .XIX.;
293
1
post hec Mars XV.; post hec Iupiter XII.; post hec Saturnus usque in
2
finem vite.
3
[45] Caput Draconis est masculus; similiter est fortuna et natura
4
eius est composita ex natura Iovis et Veneris. Et hoc significat regnum
5
et fortunam atque substantiam.
6
[46]|260| Et dixerunt quidam quod natura eius sit augmentatio, quod
7
cum fuerit cum fortunis, auget fortunam eorum, et cum fuerit cum malis,
8
auget malitiam eorum. Et anni firdarie eius sunt .III.
9
[47] Cauda vero eius est mala, naturaque illius est composita ex
10
natura Saturni et Martis. Significat deiectionem, casum atque paupertatem.
11
[48] Et dixerunt quidam quod natura eius sit diminutio, que cum
12
fuerit cum fortuniis, minuit fortunam eorum, |265| et cum fuerit cum malis,
13
minuit malitiam eorum. Ideoque dictum est quod Caput esset fortuna
14
cum fortunis et malum cum malis, et Cauda mala cum bonis et bona cum
15
malis. Et anni firdarie eius sunt duo.
16
[49] Incipit capitulum quid habeat unusquisque planeta ex diebus.
17
Si fuerit aliqua dies vel nox alicui planetarum, erit eius prima hora
18
ipsius planete et secunda hora alterius planete qui hunc succedit et
294
1
cetera. |270| Verbi gratia, dies Veneris est Veneris, et prima hora eius est
2
Veneris, secunda Mercurii, tertia Lune, quarta Saturni, quinta Iovis, sexta Mar-
3
tis, septima Solis, octava iterum Veneris, nona Mercurii, decima Lune, un-
4
decima Saturni, duodecima Iovis. Ecce habes .XII. horas diei inequales! Item
5
de horis noctis. Prima hora sequentis noctis est Martis cuius est et nox tota,
6
secunda Solis, tertia Veneris, quarta Mercurii, quinta Lune, sexta Saturni,
7
septima Iovis, octava iterum Martis, nona Solis, decima Veneris, undecima
8
Mercurii, duodecima Lune. Habes etiam .XII. horas noctis inequales. Et
9
incipit dies sabati, cuius prima hora est Saturni, et ipsius est tota dies,
10
sic per ordinem numerando invenies horas dierum et noctium et divisiones
11
earum super planetis, si Deus voluerit.
12
[50] Dicuntur etiam hore esse masculine atque feminine, quia hora
13
prima uniuscuiusque diei ac noctis est masculina et secunda feminina, ter-
14
tia quoque masculina et quarta feminina, sicque succedunt per ordinem,
15
una scilicet masculina et alia feminina, usque in finem diei et noctis.
295
1
[51]|275| Et quia, Deo annuente, iam peregimus esse planetarum in semetip-
2
sis et quid significent, prosequamur narrando quid eis accidit in semetipsis
3
et ab invicem, id est a quibusdam erga quosdam.
296
1
[1] Differentia tertia, in illis que accidunt planetis in semetipsis et ab
2
invicem, id est a quibusdam erga quosdam.
3
[2] Significatio planetarum in semetipsis est ut sit planeta ascendens in
4
circulo augis sue, minor lumine et magnitudine atque cursu, id est cum fuerit
5
inter ipsum et eius augem minus nonaginta gradibus ante vel retro; est
6
fortior. Si autem fuerint inter eum et augem .90. gradus equales, erit
7
equalis in lumine et |5| magnitudine atque cursu. Si vero fuerit extra
8
hec loca, erit descendens in circulo augis et apparebit maior lumine
9
et magnitudine ac cursu velocior. Et si fuerit portio eius equata mi-
10
nus .CLXXX. gradibus, erit augens numerum; et si fuerit plus, erit minuens
11
numerum; et si fuerit portio equata eius ex .CLXXX. gradibus vel ex
12
.CCLX., erit nec augens nec minuens numerum. Et si additur equatio
13
equata super medium cursum, dicitur augens numerum; et si minuitur
14
equatio, dicitur minuens numerum. Et quando |10| aliquis trium plane-
15
tarum altiorum vadit plus medio cursu suo, dicitur augere cursum;
16
et si minus vadit, dicitur minuere; et si vadit tantum, dicitur esse
297
1
cursus equalis. Et quando aliquis planetarum inferiorum vadit plus
2
cursu Solis, erit augens cursum; et quando vadit minus, erit minuens cur-
3
sum; et quando vadit tantum, erit eius cursus equalis. Esse autem
4
luminarium in cursu est sicut esse trium altiorum planetarum.
5
[3]|15| Fit quoque planeta septemtrionalis cum transierit geuzahar suum,
6
id est, cum transierit per viam Solis iens a meridie in septemtrionem, ille
7
transitus, id est ipsa abscisio circulorum, dicitur geuzahar. Cum igitur
8
transierit planeta predictam abscisionem et fuerit inter planetam et ipsam
9
abscisionem minus .90. gradibus, erit planeta septemtrionalis, ascendens.
10
Et cum fuerit a .90. usque ad .180., erit septemtrionalis, descendens.
11
Et cum transierit hunc numerum, id est cum habuerit plus, iens ad .270.,
12
erit meridianus, descendens. Et cum transierit hunc numerum, iens ad .CC-
13
CLX., erit meridianus, ascendens.
14
Hoc est esse planetarum in semetipsis.
15
[4]|20| De esse autem eorum ab invicem tractemus quid accidat
16
quinque planetis erga luminaria.
17
[5] Et dicamus ex hoc quod dixit Ptolomeus de almuwegeha,
298
1
hoc est cum fuerit inter planetam et Solem dum fuerit planeta occidentalis,
2
id est dum sequitur Solem, tantum quantum est inter domum ipsius plan-
3
ete et domum Solis de signis, aut cum fuerit inter ipsum planetam
4
et Lunam, cum fuerit orientalis a Luna, |25| tantum quantum est inter do-
5
mum planete et domum Lune de signis, quia planeta, dum successerit
6
Solem, et fuerit a Sole Saturnus scilicet in signo sexto et Iupiter in quinto,
7
Mars in quarto, Venus in tertio, Mercurius in secundo, tunc dicitur esse in
8
almuwegeha Solis. Similiter cum fuerit inter unumquemque planetam et
9
Lunam succedentem hic numerus signorum unicuique |30| planete nu-
10
meratus, dicitur esse in almuwegeha Lune.
11
[6] Et ex hoc duztoria planete, hoc est ut sit planeta in suo haiz
12
et in aliquo angulorum ascendentis, et aliquod luminarium in suo haiz
299
1
similiter in loco sibi consimili, in quadrante eius, videlicet in alio
2
angulo, ita quod sit planeta in die orientalis a Sole et occidentalis in nocte
3
a Luna.
4
[7] Et omnis planeta ex quo tegitur a radiis Solis donec appareat
5
desub radiis vocatur combustus. Et |35| dum incipit intrare radios, dicitur
6
incepisse comburi vel incedisse in combustionem. Et dum absconditur
7
sub radiis et fuerit infra eos, vocatur oppressus. Et cum fuerit cum
8
Sole in uno gradu fuerintque inter eos .16. minuta et infra, et latitudo eius
9
similiter .16. minutorum, vocatur unitus. Et cum transierit eandem
10
unionem, petens exitum, donec videatur, vocatur evasus.
11
[8] Et ex quo apparent altiores desub radiis et incipiunt oriri, id est
12
apparere, mane ante Solem, hoc est |40| cum fuerint propiores circulo emisperii
13
orientalis, donec veniant ad oppositionem, vocantur orientales et dextri.
14
Et ex quo transeunt oppositionem donec coniungantur iterum Soli,
300
1
vocantur occidentales, sinistri. Venus vero et Mercurius ex quo separatur
2
aliquis eorum a gradu Solis in medio retrogradationis sue et apparet donec
3
comburatur a Sole in sua directione, vocantur orientales. Et ex quo sepa-
4
rantur in directione sua a gradu Solis donec iterum comburantur,
5
vocantur occidentales. Et cum fuerint in ortu suo, id est cum fuerint ori-
6
entales, vocantur dextri et dicuntur esse |45| masculini; et in occiduo suo,
7
id est cum fuerint occidentales, vocantur sinistri et dicuntur esse feminini,
8
et tunc sunt fortiores.
9
[9] Tres vero altiores ex quo exeunt desub radiis Solis vocan-
10
tur orientales, et dicuntur augmentari in fortitudine usque ad .30. gradus a
11
Sole. Et vocantur post hec usque ad .30. gradus alios orientales, fortes. Et
12
cum transierint Solem .LX. gradibus, vocantur planete orientales, euntes
13
ad debilitatem, donec veniant ad retrogradationem; tunc nominantur orien-
14
tales, retrogradi, donec sint in oppositione. Post hec erunt occidentales,
15
retrogradi, |50| cum transierint scilicet oppositionem donec perveniant ad
16
directionem. Deinde a directione usque ad .60. gradus post directionem,
17
donec sit eorum longitudo a Sole .30. graduum, dicuntur occidentales,
301
1
fortes. Deinde a longitudine .LX. graduum post directionem dicun-
2
tur occidentales euntes ad debilitatem. Deinde fiunt occidentales, debiles,
3
donec intrent sub radiis Solis.
4
[10] Inferiores quoque ex quo separantur a Sole et ipsi retrogradi,
5
vocantur orientales, debiles, sicque esse |55| non desistunt donec veniant ad di-
6
rectionem suam. Tunc fiunt orientales, fortes, donec sit longitudo eorum a
7
Sole sicut longitudo Solis ab eis hora retrogradationis. Deinde fiunt orien-
8
tales, debiles, donec supponantur radiis, et tunc sunt uniti. Deinde fiunt
9
combusti, euntes ad apparitionem quousque videantur. Et ex quo separan-
10
tur a Sole in directione usque ad horam retrogradationis sue donec sint
302
1
retrogradi cum Sole, erunt debiles. Et planeta cum exierit desub radiis
2
Solis et nulli planete iunctus fuerit, dicitur quod sit in lumine suo.
3
|60| Hoc est esse planetarum cum luminaribus.
4
[11] Esse autem illorum erga se invicem est hoc: est coniunc-
5
tio, id est cum fuerint duo planete in duobus signis aspicientibus se et
6
fuerit levior in signo suo minus gradibus quam fuerit ponderosior in signo
7
suo, fuerintque inter eos sex gradus vel infra; tunc dicitur quod lev-
8
ior eat ad coniunctionem ponderosioris. Et cum eorum gradus fuerint
9
equales, perficitur eius coniunctio. Et cum transierit eum, erit separatus
10
ab eo. Hec coniunctio dicitur |65| coniunctio longitudinis.
11
Coniunctio vero latitudinis est ut duo planete iungantur per longi-
12
tudinem, et, si fuerit eorum applicatio per corpus, erit latitudo eorum
13
equalis, id est in una parte; et si fuerit coniunctio ex oppositione,
14
erunt eorum latitudines equales, ita ut latitudo unius sit ascendens in
303
1
septemtrionem et alterius descendens in septemtrionem, vel unius
2
ascendens in meridie et alterius descendens in meridie; at si fuerit
3
preter hoc de alictisal, erit alictisal longitudinis et non latitudinis, et
4
sit unus septemtrionalis, ascendens et alter meridianus, descendens et
5
econverso in meridie. Hoc est coniunctio latitudinis.
6
[12]|70| Et cum separatur unus planeta ab alio et nulli planetarum iun-
7
gitur quamdiu in eodem signo fuerit, dicitur cursus vacuus.
8
[13] Et si fuerit planeta in aliquo signo et [aliquis planeta] non aspexerit
9
hoc signum alter planeta quamdiu in eo fuerit, dicitur quod sit feralis
10
vel agrestis.
11
[14] Et cum separatur planeta levis a planeta ponderosiori et iunctus
12
fuerit alii, transfert |75| naturam primi ad secundum. Transfert etiam
13
planeta naturam alio modo, hoc est ut iungatur planeta levis planete
304
1
ponderosiori se, et ipse ponderosior iterum alteri se ponderosiori; tunc
2
medius transfert naturam levis ad ponderosiorem.
3
[15] Si autem non iungitur unus duorum planetarum alteri, set iun-
4
guntur utrique alteri, tunc, si aspexerit ille tertius planeta ad aliquem
5
locorum circuli, reddit lumen eorum ad locum ipsum, et hoc vocatur |80| reddi-
6
tus luminis. Iterum, si unus duorum planetarum non iungitur alteri, set
7
alter planeta tertius inter utrosque transtulerit lumen, reddet lumen
8
unius alteri et hoc similiter dicitur redditus luminis.
9
[16] Sequitur prohibitio. Et fit duobus modis, uno scilicet ex con-
10
iunctione. Hoc est cum fuerint tres planete in uno signo set in diversis
11
gradibus, et fuerit ponderosior plus gradibus; tunc ille qui est medius pro-
12
hibet priorem, illum scilicet qui est minus gradibus, ne iungatur pondero-
13
siori donec transeat eum.
14
Secundo modo, ut duo planete sint in |85| uno signo et levior iungitur
15
ponderosiori, alter quoque iungatur eidem ponderosiori per aspectum.
16
Ille ergo qui est cum eo in uno signo prohibet aspicientem a coniunctione
17
ponderosioris, si fuerint tamen gradus illius qui coniungitur et ipsius
18
qui aspicit equales, id est unius numeri. Si vero ille qui aspicit propior fuerit
305
1
gradui ponderosioris, erit coniunctio aspicientis.
2
[17] Et si coniungitur planeta domino illius signi in quo fuerit vel
3
domino illius exaltationis seu domino ceterarum dignitatum in quibus
4
fuerit, dicitur pulsare, id est mittere, naturam illius planete, domini scil-
5
icet eiusdem dignitatis, ad eum.
6
[18]|90| Et quando fuerit in aliqua dignitatum suarum et fuerit coniunctus
7
alii planete, dabit fortitudinem suam illi.
8
[19] Et si fuerit in aliqua dignitatum suarum et fuerit coniunctus plan-
9
ete qui habeat etiam partem dignitatis in eodem loco, mittit ei
10
etiam utrasque naturas, suam scilicet et illius cui iungitur.
11
Et hec missio omnis vocatur alcobol, id est receptio.
12
[20] Hoc sequitur redditus. Hoc est quando iungitur planeta
13
alicui planete qui comburitur, id est qui fuerit sub radiis Solis, vel fuerit
14
retrogradus, redditque ei virtutem propter debilitatem suam, quia non
15
valet retinere; tunc, si fuerint utrique planete in angulo vel in succeden-
306
1
tibus angulis, erit redditus cum proficuo. Similiter |95| si fuerit qui coni-
2
ungitur ei tantum in angulo et ille cui iungitur receperit eum.
3
Si autem fuerit planeta qui iungitur cadens et ille cui iungitur in an-
4
gulo vel in sequenti angulo, [erit redditus cum proficuo], vel si utrique
5
fuerint cadentes, erit redditus cum detrimento.
6
[21] Inde sequitur alintiketh, id est refrenatio, que fit quando pla-
7
neta vult coniungi alteri, set, antequam iungatur ei, accidit ei ret-
8
rogradatio, et sic destruitur eius coniunctio.
9
[22] Hanc sequitur alitirad, id est contrarietas accidens. Hec fit
10
cum aliquis planeta levis fuerit multorum graduum in signo et alter illo pon-
11
derosior |100| minus gradibus, tertius quoque levior primo volens coniungi
12
ponderosiori, set, antequam ei iungatur, fit retrogradus ille levior qui ha-
13
bet plures gradus et iungitur eidem ponderoso, et transiens
307
1
illum iungitur etiam alteri planete leviori, et sic destruitur coniunctio
2
illius prioris cum ponderoso.
3
[23] Sequitur alfaut, id est frustratio. Hec quoque fit cum aliquis
4
planeta petit coniunctionem alterius planete, set, antequam perveniat
5
ad eum, mutatur in aliud signum, et erit aliquis planeta in paucis gradibus
6
aspiciens ipsum signum, et erunt radii eius in initio signi. Cumque ex-
7
ierit sequens planeta de primo signo, iungetur |105| isti aspicienti, et
8
annullatur coniunctio quam habebat cum primo.
9
[24] Hanc quoque sequitur abscisio luminis. Hoc est ut aliquis
10
planeta petat coniunctionem alterius, et fuerit in secundo signo a sig-
11
no illius cui iungitur alter planeta, set, antequam iungatur ei primus,
12
fit ille qui est in secundo signo retrogradus coniungiturque ei et abscidit
13
lumen eius a planeta qui volebat ei coniungi. Similiter, si fuerit planeta
14
iens ad coniunctionem alterius planete et ipse alter planeta cui vult
15
iungi petat coniunctionem |110| alterius planete se ponderosioris, set,
16
antequam perveniat levis ad gradus ponderosioris, iungitur ipse ponderosus
308
1
alteri se ponderosiori et abscidit lumen illius a planeta primo leviori.
2
[25] Sunt quoque his planetis loca in quibus confortantur et in quibus
3
debilitantur, et loca in quibus fiunt fortune et loca in quibus fiunt
4
mali. Set loca in quibus fiunt fortune sunt hec: ut sint scilicet in
5
aspectibus bonorum, id est in aliquo aspectuum, in sextili videlicet vel
6
in quarto aut in trino qui a quibusdam ita nominantur exagona radiatio,
7
tetragona quoque ac trigona, vel sint coniuncti eis aut sint mali cadentes
8
ab eis sintque |115| separati a fortuna et iuncti fortune, aut sint obsessi a
9
fortunis vel a radiis earum, id est ut sint inter duas fortunas vel inter
10
radios fortunarum.
11
[26] Hec est enim obsessio, ut habeat planeta fortunam vel radios
12
eius ante se et aliam fortunam vel radios eius post se. Et quidam vocant
13
hoc alihtifef, id est veneratio. Aut sint uniti cum Sole in uno gradu, aut
309
1
sint in aspectu eius sextili sive trino, vel in aspectu Lune et Luna tunc
2
fortunata, et ut sint cursu velociores, aucti lumine et numero, aut sint in
3
dignitatibus suis vel in suo haiz, id est in sua similitudine, ut sit videlicet
4
planeta masculus in signo masculo et femininus in signo feminino, et
5
diurnus in die super terram et nocte sub terra et nocturnus in nocte super
6
terram et reliqua, aut in signis in quibus habuerint dignitates seu
7
potestates suas, vel in |120| gaudiis suis aut in gradibus lucidis vel recepti.
8
[27] Et ex fortitudine eorum, ut sint ascendentes in septemtrionem
9
aut sint septemtrionales, vel sint ascendentes in circulo augis, aut sint
10
in statione secunda, hoc est quando fuerint in statione ut dirigantur
11
a retrogradatione, aut sint exeuntes desub radiis Solis, aut in angulo
12
vel in sequenti eius, aut sint tres altiores orientales a Sole (quod si
13
eum aspexerint a sextili aspectu erit illis hoc augmentum fortitudinis)
14
aut fuerint in quartis |125| masculis. Et Sol, cum fuerit in illis quartis
15
masculis aut in signis masculis, erit fortis etiam, nisi sit in Libra. Et
310
1
ex fortitudine trium inferiorum, ut sint occidentales a Sole, aut in quartis
2
femininis. Et ex fortitudine Lune, ut sit in nocte super terram et in
3
die sub terra in loco feminino vel in signo feminino, et cum fuerit in
4
exaltatione Solis.
5
[28]|130| Ex infortunio vero planetarum et destructione eorum est ut
6
sint in coniunctione malorum aut in oppositione eorum, vel in eorum tetrag-
7
ona aut trigona seu exagona radiatione, aut si fuerit inter eos et corpus
8
mali vel radios eius minus termino planete, aut sint in terminis malo-
9
rum aut in domibus eorum, aut sint mali elevati super eos a decimo
10
vel ab undecimo a locis eorum; et multo deterius si non receperint eos.
11
Aut fuerint in coninctione Solis vel oppositione eius vel in eius
12
tetragona radiatione, aut fuerint cum capitibus suorum geuzahar,
13
|135| aut cum Capite Draconis vel eius Cauda, sitque inter eos et inter
311
1
aliquod istorum .XII. gradus vel infra; et maxime si fuerit Luna ab
2
aliquo eorum similiter. Et Sol tunc magis impeditur ab eis, id est a Capite
3
vel Cauda, cum fuerint inter ipsum et unum eorum etiam quatuor gradus
4
ante vel retro. Aut fuerint planete obsessi inter duos malos, hoc est ut
5
sit planeta in signo aliquo et cum eo malus vel radii eius ante se et malus
6
vel eius radii post se. Aut separetur a malo per coniunctionem vel per
7
aspectum et iungatur tali |140| modo alteri malo. Aut fuerit malus in signo
8
vel radii eius quod est ante eum, id est in secundo ab eo, et in signo
9
quod est post eum, id est in .XII. ab eo, fuerit alter malus vel radii
10
eius. Similiter dicitur de signis quod sint obsessa. Quod si aspexerit for-
11
tuna vel Sol eundem planetam vel signum obsessum a trino vel a sextili
12
aspectu fueritque inter eum et coniunctionem minus .VII. gradibus, solvetur
13
ipsa malitia vel obsessio. Et ex hoc, ut sit planeta retrogradus, vel sub
14
radiis Solis combustus, aut cadens ab ascendente.
15
[29]|145| Et ex debilitate eorum, ut sint tardi cursu aut in statione prima,
16
hoc est quando stant ut retrogradi fiant, aut sint retrogradi, aut sint in
17
gradibus tenebrosis, aut sint masculini in signis femininis et in gradibus
312
1
femininis in die sub terra et in nocte super terram, aut sint feminini in
2
signis masculinis et in gradibus masculinis in nocte sub terra et in die su-
3
per terram, aut sint in oppositione dignitatum suarum seu potestatum, aut
4
descendentes in meridie vel meridiani, quia meridies contrarius est septemtri-
5
oni et planete cum ascendentes fuerint in septemtrionem fiunt fortiores
6
et similiter cum ascenderint in circulum augis efficiuntur quasi spirituales et
7
fiunt fortiores, aut cadentes ab angulis vel |150| a succedentibus angulorum
8
aut in domibus cadentibus, aut sint in via combusta, que est medietas ul-
9
tima Libre et medietas prima Scorpionis, aut iungatur planete retrogrado
10
vel impedito aut cadenti, aut sint non recepti. Aut sint tres altiores
11
occidentales a Sole aut in quartis femininis. Et debilitas Solis est ut sit
12
in signis femininis aut in quartis femininis, nisi sit in domo nona. Et ex
13
debilitate trium inferiorum, ut sint orientales aut in quartis masculinis.
14
[30]|155| Et dicitur in planetis quod sint quidam eorum se invicem dili-
15
gentes vel odientes. Nam de diligentibus quidam Antiquorum dixerunt
16
quod Iupiter diligat omnes planetas, et ut sit amicus eorum et ipsi
313
1
Veneris amici sunt omnes planete, et omnes
2
illius preter Martem.
3
diligunt eam preter Saturnum. Saturni autem amici sunt Iupiter, Sol et
4
Luna, et inimici eius Mars et Venus, et ipsa plus habet eum odio. Et
5
Martis amica est Venus, et ceteri planete odio habent eum, et plus odio habent
6
eum Iupiter et Sol. Solis vero amici sunt Iupiter |160| et Venus, et inimici
7
Mercurius et Luna. Mercurii amici sunt Iupiter et Venus et Saturnus tan-
8
tum, et inimici eius Sol, Luna et Mars. Lune autem amici sunt Iupiter,
9
Venus et Saturnus, et inimici eius Mercurius et Mars. Capitis Draconis
10
amici sunt Iupiter et Venus, et inimici Saturnus et Mars. Caude vero
11
amici Saturnus et Mars, et inimici Sol et Luna, Iupiter et Venus. Et alia
12
species inimicitie est cum fuerint duo planete habentes domos suas opposi-
13
tas. Tertia quoque species est inimicitie ut sint duorum plane-
14
tarum |165| exaltationes opposite.
15
[31] Fortior autem planetarum amicitia est ut concordet planeta cum
16
planeta in natura et in communi qualitate atque substantia et potestate,
17
sicuti concordat Mars cum Sole, quia utrique concordant in calore et sicci-
314
1
tate et acuitione atque celeritate et est dominus exaltationis eius in qua
2
apparet eius fortitudo, et ut concordant Luna et Venus in frigore et hu-
3
miditate et est domina exaltationis eius. Cum autem concordaverint duo
4
planete in natura et substantia, ut Iupiter et Venus, sunt amici.
315
1
[1] Differentia quarta in expositione nominum astrologorum.
2
[2] Initium horum est coniunctio et res significantes destructiones seu
3
mutationes que fiunt in hoc seculo ex coniunctionibus, quarum numerus
4
est .VI. Maior autem omnibus coniunctionibus est coniunctio Saturni et
5
Iovis in initio Arietis, et hec it in nongentis.LX. annis. Secunda eo-
6
rum coniunctio est in initio uniuscuiusque triplicitatis, et hec fit in
7
ducentis .XL. |5| annis. Iunguntur enim in unaquaque triplicitate duodecies,
8
et fortassis facient in ea .XIII. coniunctiones, deinde mutatur eorum coni-
9
unctio ad triplicitatem que hanc succedit. Tertia est coniunctio Saturni et
10
Martis in initio Cancri, que fit in omnibus .30. annis. Quarta quoque est
11
coniunctio Saturni et Iovis in unoquoque signo, que fit in omnibus .20. an-
316
1
nis. Quinta est descensio luminaris maioris in punctum equinoctialis
2
vernalis temporis, id est ingressu Solis in capite Arietis, que fit in omni
3
anno. Sexta est coniunctio luminarium et eorum oppositio, que fit
4
in dimidio uniuscuiusque mensis lunaris. Et quando dicitur ascendens
5
coniunctionis, |10| nolunt nisi ascendens [dicitur vel significatur ascendens
6
mundi id est signum quod ascendit] hora introitus Solis in predictum punc-
7
tum equinoctialis vernalis, in initio scilicet illius anni in quo debet fieri
8
predicta coniunctio.
9
[3] Et ex hoc animodar, quod est investigatio gradus ascendentis ali-
10
cuius nativitatis. Et putant multi astrologorum quod inveniatur per eum
11
idem gradus ascendentis alicuius nati, set hoc falsum est. Et iam
12
patefeci hoc in libro meo quem feci de animodar. Set invenitur per
13
eum dignior omnibus gradibus circuli post gradum ascendentem in ea-
14
dem hora secundum cursum |15| naturalem. Et concordat multotiens, id est ac-
15
cidit aliquando, ut inveniatur per eum idem gradus ascendens. Cuius
317
1
rei cognitio est ut consideretur gradus coniunctionis vel gradus preventio-
2
nis que fuerit ante ipsam nativitatem, quia, si fuerit coniunctio que fuit
3
ante nativitatem illi nativitati propior quam preventio preterita, vo-
4
catur ipsa nativitas coniunctionalis; et si fuerit preventio illi propior,
5
dicitur preventionalis, id est in qualicumque earum fuerit nativitas,
6
in coniunctione scilicet vel preventione, eodem modo nativitas predicta
7
nuncupatur. Et quia gradus coniunctionis est idem gradus in quo iungun-
8
tur luminaria, nulla est inquisitio ibi, nec indiget expositione. |20| In
9
preventione autem, quia unumquodque luminarium est in gradu suo, id est
10
diversi sunt in gradibus, necesse est nobis scire quem horum graduum
11
velit intelligi gradum preventionis.
12
Et iam dixit Ptolomeus quia gradus illius luminaris quod fuerit super
13
terram est gradus preventionis. Et quidam sapientium dixerunt: si evenerit in
14
preventione ut unum luminarium sit in gradu orientis et alterum in gradu oc-
15
cidentis, tunc gradus orientis erit gradus preventionis. Et dixit Welius quia
16
gradus preventionis est gradus in quo sit impletio, volens intelligi gradum
17
Lune. Set quia hoc opus est |25| Ptolomei, oportet nos in hoc redire ad eius
18
sententiam. Cum ergo gradus coniunctionis vel gradus preventionis cer-
318
1
tissime patuerit, constitues gradum ascendentem per estimationem in
2
hora nativitatis, et quatuor angulos in hora nativitatis. Deinde aspicies
3
coniunctionis gradum vel gradum preventionis que fuerit ante nativitatem
4
et quis planetarum sit in eo dignior vel fortior eadem hora coniunc-
5
tionis vel preventionis per multitudinem dignitatum seu potestatum, id
6
est considerabis quis planetarum habeat dominium in eodem loco. Hunc
7
ergo planetam equabis ad horam nativitatis. Deinde aspicies utrum sit
8
gradus illius planete in signo in quo est propior gradui decime domus
9
an gradui ascendentis, et cui horum propior fuerit, facies hunc angu-
10
lum ad instar |30| gradus ipsius planete et eius minuti, et divides .XII.
11
domos per eum.
12
Dixit Ptolomeus: si plures planete convenerint in dominio eiusdem
319
1
loci et fuerint equales in fortitudine, constitues dominum loci illum
2
qui fuerit dominus haiz. Quod si in hoc etiam convenerint, constitues
3
eum qui velocius debet mutari ab esse suo ad illud quod fuerit melius,
4
id est eum qui voluerit exire de aliquo signo in quo fuerit et intrare aliud in
5
quo habuerit plus dignitatis vel, si fuerint a Sole orientales, eliges eum qui
6
Soli fuerit propior et non fuerit sub radiis. Si vero in angulo fuerint,
7
ille est eligendus qui gradui eiusdem anguli fuerit propior. Intellige!
8
[4] Et ex hoc hilesg in nativitatibus, cuius scientia est ut aspi-
9
cias horam nativitatis. Que si fuerit in die, incipies a Sole, qui, si fuerit ante
10
gradum signi ascendentis per .5. gradus et infra, |35| aut fuerit in .X. vel
11
in .XI., sive masculinum fuerit ipsum signum sive femininum, aptus erit ut
12
sit hilesg. Si vero fuerit in .VII. vel in .VIII. vel in nono in signo masculino,
13
similiter aptus erit ut sit hilesg. Si autem fuerit in his tribus locis in
14
signo feminino, non erit aptus ut sit hilesg.
320
1
Tunc aspicies Lunam. Que, si fuerit in ascendente vel in secundo aut
2
in tertio, in .VII. quoque aut .VIII., erit apta hilesg, masculinum fuerit
3
|40| signum sive femininum. Et si fuerit ante gradum signi ascendentis per
4
.V. gradus et infra, aut fuerit in .X. aut in .11. aut in quarto vel in .V.
5
in signo feminino, aptatur hilesg. Si autem fuerit in aliquo horum locorum
6
in signo masculino, non erit apta hilesg, si fuerit nativitas in die.
7
Si vero fuerit nativitas nocturna, incipimus a Luna. Que, si fuerit
8
in aliquo predictorum locorum secundum quod prediximus, erit apta
9
hilesg. Si autem Luna in eis non fuerit, |45| aspicies post hec ad Solem.
10
Qui, si fuerit ante gradum .VII. per .V. gradus et infra, aut fuerit
11
in quarto vel in .V., erit in loco hilesg apto, masculinum fuerit signum sive
12
femininum. Si vero fuerit in ascendente vel in secundo in signo mas-
13
culino, aptabitur etiam hilesg. Si autem fuerit in aliquo istorum locorum
14
in signo feminino, non erit aptus hilesg.
321
1
Quod si luminaria non fuerint apta hilesg aspicies post hec |50| nativ-
2
itatem, utrum sit coniunctionalis an preventionalis, id est utrum sit post
3
coniunctionem an post preventionem. Quod si fuerit nativitas coniunction-
4
alis et fuerit gradus coniunctionis in aliquo angulorum vel in succedentibus
5
angulorum, erit in loco apto hilesg. Si vero predictus gradus fuerit ca-
6
dens ab his octo locis, id est ab angulis et succedentibus eorum, non erit
7
hilesg. Aspicies tunc gradum Partis Fortune. Qui, si fuerit in aliquo
8
angulorum vel in succedentibus eorum, erit in loco apto hilesg. Si vero
9
cadens fuerit ab his .VIII. locis, non erit aptus ad hylesg. Aspicies post
10
hec gradum ascendentis, et constitues eum hilesg. |55| Si vero nativitas preven-
11
tionalis fuerit, incipies a gradu preventionis aspiciesque in eum sicuti prius
12
fecisti in gradu coniunctionis; et post ipsum gradum Partis Fortune, et
13
post ipsum gradum ascendentis, eo ordine quo prediximus in gradu coniunc-
14
tionis. De sexu autem signorum non curabis, id est non aspicies utrum sint
15
signa illa masculina seu feminina, nisi tantummodo in luminaribus. In gradu
16
vero coniunctionis et preventionis et Partis Fortune non consid-
17
eres utrum sint in masculinis signis vel in femininis tam in angulis quam
18
in succedentibus angulorum. Set hec .III. tunc tantum erunt apta hilesg
322
1
cum fuerint in his |60| .VIII. locis, id est in angulis vel in succedentibus eorum.
2
Si vero fuerint in locis recedentibus, id est cadentibus, ab eis [angulis],
3
non erunt apta hilesg.
4
Apparet itaque quod Sol sit aptus hilesg in die et nocte super terram
5
et sub terra in .XI. locis: super terram scilicet in .VI. locis et sub
6
terra in .5. Luna quoque aptatur hilesg in die ac nocte super terram
7
et sub terra similiter in .XI. locis: super terram in .V. et sub terra in
8
.VI. locis. Et cum hoc, si fuerit Luna in his locis |65| sub radiis Solis, non
9
erit apta hilesg.
10
Aspicies autem hilesg in angulis et in sequentibus eorum secundum
11
quod equantur .XII. domus circuli per gradus horarum ascendentis, se-
12
cundum quod exponitur eius opus in canone planetarum, id est in libro
13
cursuum planetarum. Cumque equaveris domos hoc modo, omnis plan-
14
eta qui fuerit ante gradum ascendentis vel cuiuslibet domus per .V. gradus
15
equales et infra, erit fortitudo illius valida in domo que eum suc-
16
cedit. Et omnis locus ex locis que prediximus erit aptus hilesg, si aspexerit
17
eum |70| dominus domus aut exaltationis aut ceterarum dignitatum. Si vero non
18
aspexerit eum aliquis dominorum illius, qui sunt dominus domus aut
323
1
dominus exaltationis aut dominus termini aut
2
dominus triplicitatis aut
3
dominus faciei, non erit aptus hilesg.
4
[5] Et ex hoc alquodchodeuh, quod est significator vite. Quod
5
cum volueris scire et iam prenosti hilesg eo ordine quem predixi, aspicies
6
dominum domus hilesg aut dominum exaltationis eius |75| aut dominum ter-
7
mini eius aut dominum triplicitatis aut dominum faciei. Quis horum
8
fuerit fortior et plus autentior [sic] in loco hilesg et aspexerit hilesg,
9
erit dignior al[i]quodcodeie. Quod si non aspexerit ille qui fuerit plus
10
auctoritatis, aspicias eum qui fuerit minoris auctoritatis, donec inve-
11
nias aliquem ex illis qui aspiciat. Quod si non aspexerint hilesg,
12
non poterit locus ille esse hilesg et tunc queres hilesg ab alio, et
13
iterum queres ab eodem secundo hilesg alquodchodeuh eo ordine quo predi-
324
1
ximus. Quod si equales fuerint duo planete vel tres in auctoritate gradus
2
hilesg |80| et aspexerint utrique, erit dignior alcodchodoie qui fuerit fortior
3
loco. Si vero equales fuerint in fortitudine loci, id est ubi fuerint
4
planete, erit ille alquodchodeuh qui propior fuerit gradui hilesg.
5
Et quibusdam videbatur melius incipere a domino domus, qui si
6
aspexerit hilesg, ponebant quodchodeuh et non considerabant alterum.
7
Quod si non invenissent dominum domus aspicientem hilesg, aspicie-
8
bant dominum exaltationis, quem si aspicere viderent hiles, pone-
9
bant eum quodchodeuh, et non considerabant alium preter eum. Similiter
10
faciebant de domino termini et triplicitatis atque faciei per ordinem.
11
Et erat Dorothius preponens dominum termini in hoc |85| domino domus.
12
[6] Et quidam dixerunt: si equales fuerint duo planete aut tres aut
13
plures in dignitate et proximitate aspectus, ille qui fuerit cum Sole in uno
14
puncto, et hoc est cum fuerit Soli unitus aut sit iens ad orientalitatem [aut
325
1
gradu vel propior gradui anguli] aut in initio ortus sui, id est mane
2
apparuerit, aut fuerit in statione sua secunda vel in aliquo esse, in
3
esse scilicet laudabili a Sole, sicut prediximus, ipse erit alquodchodeuh.
4
|90| Si vero gradus Solis fuerit hilesg et fuerit in Ariete vel in Leone, erit Sol
5
hilesg et alquodchodeuh simul, et non consideratur alius alquodchodeuh
6
preter eum. Similiter, si fuerit gradus Lune hilesg et fuerit in Tauro vel in
7
Cancro, habeto eum pro hilesg et quodchodeuh simul, et non considerabis
8
pro alquodchodeuh alium preter eum.
9
[7] Almubtaz vero qui preest nativitati significat esse nati post
10
|95| hilesg et quodchodeuh. Et ipse est pluris planetis aliis auctoritatis in
11
ascendente et in locis luminarium atque in loco Partis Fortune et in loco
12
quoque partis coniunctionis vel preventionis que fit ante nativitatem.
326
1
Quod si prefuerit aliquis planeta duobus locis aut .III. aut .IIII. aut pluribus,
2
pre multitudine potestatis sue in eis erit ipse almubtaz, id est domi-
3
nus, auctor et significator vite, post hilesg et quodchodeuh, et per eum
4
significatur esse nati. Et quidam habent eum pro quodchodeuh ad
5
dandam vitam.
6
[8]|100| Et ex hoc profectio in annis nativitatum atque mundi.
7
Et in annis nativitatum scientia est ut aspicias quot anni transierint nato
8
ex annis solaribus perfectis, accipiesque omni anno signum unum, incipiens
9
ab ascendente nati per successionem signorum; quo finitus fuerit nu-
10
merus, signum quod succedit est signum profectionis ab ascendente, signum
11
videlicet anni intrantis quem non misisti in numero. Et hoc erit in tali
12
gradu sicut fuit in ascendente nativitatis, et dominus signi eius dici-
13
tur alcelquoddeu, cuius interpretatio est dominus anni. Similiter, nu-
14
merabis a signo |105| Solis, unicuique anno unum signum, et exibit per hoc
327
1
signum profectionis a Sole; similiter a signo Lune et a medio celi et a Parte
2
Fortune in similitudine gradus radicis. Cuius rei exemplar est quod natus
3
natus est oriente Capricorno sub .XVII. gradu et Sol in Pisce in quin-
4
todecimo gradu et Luna in Libra in .XV. gradu et medium celi in .VIII. gradu
5
Scorpionis et Pars Fortune in Leone in .XVII. gradu. |110| Et iam transier-
6
ant nato .III. anni perfecti pervenietque quartus annus ab ascendente
7
in Arietem, qui est quartus a Capricono, ad .XVII. gradum eiusdem
8
Arietis, et erit Mars alcelquoddeu, et perveniet profectio loci Solis
9
ad Geminos ad .XV. gradum eiusdem signi; et perveniet profectio
10
Lune ad Capricornum ad .XV. gradum eiusdem et profectio a medio
11
celi ad .VIII. gradum signi Aquarii; et profectio a Parte Fortune perve-
12
niet ad .XVII. gradum Scorpionis. Cumque pervenerit annus ad gradum
328
1
profectionis, |115| et fuerit post ipsum gradum in eadem domo planeta vel
2
radii eius, et volueris scire quando perveniet profectio ad ipsum planetam
3
vel ad eius radios, aspicies quid sit inter gradum ad quem pervenit profec-
4
tio anni et planetam vel radios ex gradibus et minutis, et multiplicabis
5
eum in .XII. et sextam unius [illius quem multiplicas, vel in .XII. gradus
6
et sextam unius gradus], et quod fuerit, erunt dies ex illo anno in
7
quo fueris, post quos fiet profectio illius planete.
8
[9] Profectio autem ex annis mundi. Dixit Alchindi quia fuerunt
9
inter annum coniunctionis que significavit |120| sectam Saracenorum et inter
329
1
annum Alhegerah, qui fuit primus annus annorum Arabum,
2
.LII. anni
3
solares, et fuit ascendens anni coniunctionis predicte secte signum
4
Geminorum, et pervenit profectio eiusdem anni ad Virginem, et inter
5
ipsum annum primum annorum Arabum et primum annorum Iazda-
6
gird, regis Persarum, fuerunt tria milia et .DC. et .XXIIII. dies. Cum
7
ergo volueris habere notitiam huius rei, accipe annos Iazdagird et verte
8
eos in dies sicut expositum est in Azige, id est in libro cursuum plan-
9
etarum, et adde desuper dies qui sunt inter primum annorum Arabum
10
et Iazdagird, et divide hoc per .CCCLXV. dies et quartam partem diei,
11
et quot divisiones |125| exierint, tot erunt anni solares; et quod remanserit
12
ex mensibus et diebus erit ex anno imperfecto, quodque coniunctum
13
fuerit ex annis, ipsi sunt anni solares ab initio annorum Arabum. Proice
14
ergo omni anno signum unum, et incipe a Virgine, et ad quodcunque signum
330
1
perduxerit te numerus, ipsum erit signum ad quod pervenit annus mundi
2
ab ascensione coniunctionis predicte secte.
3
[10] Aliis autem extra Alchindi visum est ut adderent super annos
4
Iazdagird perfectos .LX. unum |130| annum et duos menses et .XII. dies ac .XVI.
5
horas ex annis Persarum, qui sunt sine fractione, id est sine quarta
6
diei, et extenderent hos annos in dies ac verterent dies in an-
7
nos solares, sicut prediximus, et inciperent proicere ab initio Libre.
8
Quod si volueris profectionem a signo coniunctionis secte, sit proiectio
9
a Scorpione. Si vero volueris profectionem ab ascensione regni, minue ex
10
annis Iazdagird perfectos .C.XVII. annos Persidos et verte eos in annos
11
solares sicut prediximus, et incipe proicere a Virgine. Rursum, si volueris
12
profectionem ab ascensione profectionis mutationis coniunctionis a
13
triplicitate |135| aquatica ad triplicitatem igneam, minue ex annis Iazdagird per-
331
1
fectis .CLXXVI. annos, et verte illos qui remanent in annos solares, et incipe
2
proicere a Leone. Et quo pervenerit numerus, in eodem signo erit profectio
3
uniuscuiusque initii eorum que prediximus.
4
[11] Et ex hoc directio. Hoc est ut dirigas significatorem aliquem
5
ad aliquem locum signorum et scias quid sit inter eos ex gradibus direc-
6
tionis, |140| accipiasque unicuique gradui annum unum. Cum ergo volueris
7
hoc et fuerit ille significator in ascendente quem vis dirigere ad aliquam
8
partem circuli, minues ascensiones gradus in quo fuerit significator quem
9
volueris dirigere per ascensiones regionis de ascensionibus gradus illius ad
10
quem volueris eum dirigere, et quod remanserit, erunt gradus directionis.
11
Quod si fuerit significator in gradu .VII., minues ascensiones nadir, id est
12
oppositi, gradus in quo est significator de ascensionibus nadir illius gradus
13
ad quem volueris eum dirigere in illa regione. Si vero fuerit |145| significator in
14
medio celi vel in angulo terre, minues ascensiones gradus significatoris de
15
ascensionibus illius gradus ad quem eum volueris dirigere per ascensiones
16
circuli directi, et quod remanserit, erunt gradus directionis.
17
Si vero fuerit ille significator quem volueris dirigere in alio loco extra
332
1
quatuor angulos, aspicies longitudinem eius ab aliquo horum angulorum, qui
2
sunt angulus medii celi atque angulus terre. Hoc est: aspicies significa-
3
torem. Qui, si fuerit inter ascendens et medium celi, minues ascensiones
4
gradus medii celi per circulum directum de ascensionibus gradus significatoris.
5
|150| Et si fuerit inter .VII. et medium celi, minues ascensiones gradus significa-
6
toris de ascensionibus gradus medii celi per circulum directum, et quod
7
remanserit, ex qualicumque horum locorum fuerit, divides per partes
8
horarum diei illius gradus in quo fuerit significator, et quod exierit,
9
erunt hore longitudinis ab angulo. Et si fuerit inter ascendens et angu-
10
lum terre, minues ascensiones gradus significatoris per circulum directum de
11
ascensionibus gradus anguli terre. Rursum, si fuerit significator in-
12
ter angulum terre et .VII., minues ascensiones gradus anguli terre per cir-
13
culum directum de |155| ascensionibus gradus significatoris, et quod remanserit,
14
ex qualicumque horum locorum fuerit, divides eum per tempora horarum
15
diei nadir, id est oppositi, gradus significatoris, et quod exierit, ipse
16
erunt hore longitudinis ab angulo.
17
[12] Cumque sciveris horas longitudinis ab angulo, et volueris dirige-
18
re significatorem ad aliquem locum circuli signorum, et fuerit significa-
19
tor in medio circuli orientali[s], qui est a medio celi usque ad angulum
20
terre, de eis qui succedunt ascendens, minue ascensiones gradus
333
1
in quo fuerit significator |160| de ascensionibus gradus illius ad quem
2
volueris dirigere per circulum directum, et quod remanserit, erit significa-
3
tor circuli directi. Serva eum. Post hec minue ascensiones illius gradus in
4
quo fuerit significator per ascensiones regionis de ascensionibus illius gradus
5
ad quem volueris eum dirigere per ascensiones regionis, et quod fuerit, erit
6
significator regionis. Post hec accipies residuum quod fuerit inter significa-
7
torem circuli directi et significatorem regionis, accipiesque sextam illius et
8
multiplicabis in horis longitudinis ab angulo, et quod fuerit, erit equa-
9
tio. Et si fuerit significator circuli directi minus significatore regionis, |165|
10
addes equationem super significatorem circuli directi; et si fuerit significator
11
circuli directi plus, minues equationem ex eo; et quod remanserit, erunt
12
gradus directionis.
13
Item, si fuerit significator quem volueris dirigere in medio occidentali,
14
quod est ab angulo terre usque ad medium celi, de eo quod succedit .VII.,
15
minues ascensiones nadir gradus significatoris quem volueris dirigere de
16
ascensionibus nadir gradus illius ad quem volueris eum dirigere per cir-
17
culum directum, et quod remanserit, erit significator circuli directi. Post hec
18
minues ascensiones |170| nadir gradus significatoris etiam per ascensiones re-
19
gionis de ascensionibus nadir illius gradus ad quem volueris eum dirigere,
334
1
et quod remanserit, erit significator regionis. Deinde accipies residuum quod
2
fuerit inter significatorem circuli directi et significatorem regionis, accipiesque
3
sextam partem eius et multiplicabis in horis longitudinis ab angulo, et
4
quod fuerit, erit equatio. Post hec aspicies significatorem circuli directi.
5
Si fuerit minus significatore regionis, addes equationem super significatorem
6
circuli directi; et si fuerit significator circuli directi plus significatore regionis,
7
minues equationem de significatore |175| circuli directi; et quod ex eo ex-
8
ierit, erunt gradus directionis.
9
Quod si fuerit significator in aliqua quarta et locus ad quem dirigis eum
10
in alia quarta, diriges significatorem ad angulum qui eum succedit; post
11
hec diriges ab angulo ad locum, quemadmodum ostendi tibi directionem ab
12
angulo, et iunges utrasque directiones.
13
Quod cum sciveris significatorem et volueris scire quo perveniet de
14
circulo signorum in aliquo annorum, fueritque significator in ascendente,
15
addes numerum annorum super ascensiones gradus ascendentis, |180| et facies
16
eum arcum in ascensione regionis, et quo exierit arcus de circulo signo-
17
rum, ibi perveniet directio in eodem anno. Si vero fuerit significator in .VII.,
18
addes numerum annorum super ascensiones nadir gradus significatoris, et ar-
335
1
cuabis eum etiam in ascensionibus regionis, et quo exierit de circulo
2
signorum, ad eius nadir perveniet directio in eodem anno. Quod si fuerit sig-
3
nificator in .X. vel in quarto, addes super ascensiones gradus significatoris
4
in circulo directo numerum annorum, et arcuabis eum in ascensionibus circuli
5
directi, et quod exierit de |185| circulo signorum, ibidem perveniet directio
6
in eodem anno.
7
Si autem fuerit significator extra .IIII. loca, que sunt anguli, scies
8
horas longitudinis ab angulo, sicut predixi tibi. Quod si fuerit significator in
9
medietate orientali, addes super ascensiones gradus significatoris per circulum
10
directum numerum annorum quos volueris, et arcuabis hoc in ascensionibus
11
circuli directi, et quod exierit, erit significator circuli directi. Serva eum.
12
Post hec addes numerum annorum etiam super ascensiones gradus signifi-
13
catoris in regione, et arcuabis hoc in ascensionibus regionis, et quod |190| fuerit,
14
erit significator regionis. Post hec accipies sextam partem residui inter
15
significatorem circuli directi et significatorem regionis, et multiplicabis eum
16
in horis longitudinis ab angulo, et quod fuerit, erit equatio. Quod si fuerit
17
significator circuli directi minus significatore regionis, addes equationem
18
super significatorem circuli directi; et si fuerit plus, minues eam de eo; et quod
19
remanserit, ibi perveniet directio ex circulo signorum in eodem anno. Quod
20
si fuerit significator in medietate occidentali, facies cum nadir gradus signifi-
21
catoris sicut fecisti cum gradu significatoris in opere quod est ante eum, et
22
quod |195| fuerit, ibidem perveniet directio ex circulo signorum in eodem anno.
23
Et locus ad quem pervenit directio, dicitur locus divisionis, et dominus
24
termini illius loci dicitur divisor. Quod si fuerit in gradu divisionis pla-
336
1
neta aut radii eius aut prope locum ante eum, dicitur hic planeta aut domi-
2
nus radiorum particeps divisoris in divisione. Significatores vero qui dirigun-
3
tur sunt .V. loca, id est gradus ascendens et gradus Solis et gradus
4
Lune, gradus quoque Partis Fortune ac gradus medii celi. Gradus ergo
5
ascendentis dirigitur ad accidentia dinoscenda que |200| accidunt in cor-
6
pore; et Sol ad causas dignitatis et exaltationis, honoris quoque ac regni;
7
et Luna propter esse anime et corporis atque coniugii; et Pars Fortune
8
propter acquisitiones et profectus, exiguitatem quoque et largitatem; et
9
medium celi propter magisterium et ceteras dispositiones particulares et esse
10
earum.
11
[13] Si autem fuerit ascendens revolutionis alicuius annorum mundi vel na-
12
tivitatum, dirigentur significatores eius secundum hanc directionem,
13
unicuique scilicet gradui diem unum. Et quibusdam videtur ut dirigan-
14
tur significatores anni hoc modo: omnibus scilicet |205| .L. et .VIIII. minutis et
15
.VIII. secundis unum diem. Nam directio regni et regum sic dirigitur
16
eis: a gradu scilicet medii celi per ascensiones circuli directi, omnibus
17
.L.VIIII. minutis et .VIII. secundis diem unum, donec perveniat ad bonos
337
1
vel malos planetas. Et dirigitur esse corporum regum, incolumitate
2
scilicet aut infirmitate, ex gradu ascendentis ad bonos vel malos plan-
3
etas, omnibus .LVIIII. minutis et .VIII. secundis diem unum per ascensiones
4
regionis. Et directio in revolutione annorum mundi ad prenoscendum
5
esse |210| vulgi vel rusticorum, a gradu ascendentis similiter. Et ad prenoscen-
6
dum esse regis, a gradu medii celi. Et in revolutione annorum nativitatum
7
ad prenoscendum esse nati, a gradu ascendentis revolutionis, omnibus .LVIIII.
8
minutis et .VIII. secundis per ascensiones regionis diem unum.
9
[14] Et ex hoc algerbughtar in nativitatibus, et est directio gradus as-
10
cendentis. Hoc est ut aspicias gradum ascendentis in termino cuius plan-
11
ete sit, et minuas ascensiones ascendentis in regione de ascensionibus
12
que sunt in directo finis |215| termini illius planete per ascensiones regionis,
13
et quod remanserit, accipias unicuique gradui unum annum et omnibus .V.
14
minutis mensem et omni minuto .vi. dies, et erit dominus termini dispositor
15
annorum qui dicitur divisor. Post hec accipies gradus termini qui
16
eum succedit, et vertes eos etiam in gradus ascensionum, et quod
17
fuerit, accipies unicuique gradui annum unum et omnibus .V. minutis
18
mensem et omni minuto sex dies, eritque dominus termini divisor et dis-
19
positor illorum annorum. Similiter intrabis cum omni domino termini
20
per successionem usque in finem vite. |220| Et si fuerit in termino alicuius planete
338
1
planeta aut radii eius, erit particeps eius in divisione. Et hec divisio
2
dicitur divisio algerbughtar.
3
[15] Et ex hoc duodenarie planetarum et domorum. Hoc est ut
4
aspicias quantum ambulaverit planeta in signo suo aut gradus domus
5
quam volueris ex gradibus et minutis et multiplicabis hoc in .XII. Post
6
hec addes super istum quod exivit ex multiplicatione, gradus atque minuta
7
que multiplicasti in .xii., et quod collectum fuerit ex eo, proice eum ab
8
initio eiusdem signi, dans unicuique signo .xxx. gradus; quo finitus
9
fuerit numerus, |225| ibi erit duodenaria planetarum ac domorum.
10
[16] Et ex hoc annaubaharat, que sunt novenarie. Cuius scientia
11
est ut scias quantum ambulaverit planeta in signo suo ex gradibus
339
1
atque minutis aut gradus domus cuius volueris scire novenarium. Post
2
hec divides signum in novem divisiones, et unaqueque divisio est ex tribus
3
gradibus et tertia. Post hec aspicias in quo novenario ex novenariis ce-
4
ciderit gradus planete aut gradus domus. Post hec dabis primum novenar-
5
iorum ex signis |230| domino signi mobilis eiusdem triplicitatis et secun-
6
dum novenarium domino signi quod succedit, donec venias ad aliquod
7
novenarium ex quo est gradus, eritque planeta dominus eius novenarii.
8
[17] Verbi gratia, signum ex quo fuerit gradus ille erat ex triplicitate
9
Arietis. Erit ergo primum novenarium eiusdem signi Martis domini Ari-
10
etis, et secundum novenarium Veneris domine Tauri, et novenarium ter-
11
tium |235| Mercurii domini Geminorum; similiter usque ad novenarium nonum.
12
Et si fuerit signum ex triplicitate Cancri, erit novenarium eius primum
13
Lune, et secundum novenarium Solis domini Leonis, et tertium Mercurii do-
14
mini Virginis. Et si fuerit signum ex triplicitate Libre, erit primum novenar-
15
ium eius Veneris domine Libre, et secundum Martis domini Scorpionis, et
16
tertium Iovis domini Sagittarii. Similiter, in triplicitate Capricorni, primum
340
1
novenarium eius est Saturni domini Capricorni, et secundum Saturni
2
domini Aquarii, et tertium Iovis domini Piscis; deinde que sequuntur
3
secundum ordinem successionum signorum. Verbi gratia, |240| planeta vel
4
aliqua domus domorum erit in nonodecimo gradu Aquarii. Cumque
5
dividatur signum per novem divisiones, erit gradus nonusdecimus in divi-
6
sione sexta, et quia signum Aquarii est ex triplicitate Libre, ponitur primum
7
novenarium eius Veneris domine Libre et secundum Martis domini Scorpi-
8
onis et tertium Iovis domini Sagittarii et quartum Saturni domini Capricorni
9
et quintum etiam Saturni domini Aquarii et sextum Iovis domini Piscis;
10
eritque naubahar, id est novenarium, deciminoni gradus Aquarii |245|
11
Iovis.
12
[18] Et ex hoc addorungen. Hoc est ut dividas ascendens per
13
tres partes, et sit omnis divisio .X. graduum, dabisque divisionem primam
14
domino ascendentis et secundam domino quinti signi et tertiam domi-
341
1
no noni. Nam ascendens et quintum et nonum semper sunt triplicitas.
2
Verbi gratia, Aries erat ascendens; ab initio Arietis usque in decimo
3
gradu eius dorungen id est decanus, est Mars. Et si fuerit as-
4
cendens a .X. gradibus usque in .XX. gradus, |250| erit eius dorungen Sol,
5
dominus Leonis. Et si fuerit a .XX. usque in finem eius, erit eius
6
dorungen Iupiter, dominus Sagittarii.
7
[19] Et ex hoc dominus orbis in nativitatibus. Hoc est ut aspicias
8
dominum hore in qua oritur natus, dabisque ascendens et dominum
9
hore anno primo nativitatis eius, et significabitur per esse illius, id est do-
10
mini hore, sanitas seu infirmitas corporis nati, sicut significatur per
11
dominum ascendentis radicis. Et dabis dominum secunde hore ab eo se-
12
cunde domui ab ascendente in secundo anno, et significabitur per esse
13
suum in eodem anno esse substantie et cetera, sicut |255| significatur per esse do-
14
mini domus substantie. Et dabis dominum hore tertie domui tertie ab
342
1
ascendente radicis in tertio anno, et significabitur per esse illius in
2
eodem anno esse fratrum et sororum ceterorumque sicut significatur per
3
esse domini tertie domus. Et dabis dominum quarte hore quarte domui ab
4
ascendente radicis in quarto anno, et significabitur per esse suum in
5
eodem anno esse parentum, patrum scilicet, et eorum qui significantur per
6
domum quartam. Similiter facies de dominis horarum per successionem. |260|
7
Dabis scilicet dominum uniuscuiusque hore domui ex domibus radicalibus,
8
eritque domini hore .XII. ab hora nativitatis domus .XII. ab ascendente radi-
9
cis, et dominus .XIII. hore a nativitate erit dominus ascendentis radicis
10
et anni .XIII., et dominus quarte .X. hore ab ea erit domus substantie
11
et quarti decimi anni. Et nominatur dominus hore prime dominus ascen-
12
dentis hore, et dominus secunde hore dominus hore domus substantie,
13
et dominus tertie hore dominus hore domus fratrum, et per hoc signifi-
14
catur esse pueri et fratrum, et sic de ceteris. Similiter dominus |265| unius-
15
cuiusque harum horarum nominatur nomine domus et nominatur etiam
16
orbis dominus, et significatur per eum omni anno sicut significatur per
343
1
alcelchodeu, hoc est per dominum anni. Et quidam astrologorum po-
2
nunt dominum orbis, dominum scilicet ascendentis radicis, anno primo, et
3
secundo anno planetam qui hunc succedit, et tertio anno planetam qui
4
succedit hunc, sicut predictum est in domino hore.
5
[20] Et ex hoc dispositio alfirdariet. Hoc est, cum fuerit nativitas diurna,
6
preerit in initio vite |270| dispositioni eius firdarie Sol secundum quantitatem
7
annorum firdarie eius, qui sunt decem; post hec, planeta qui succedit Solem,
8
qui est Venus, cuius firdarie anni sunt .VIII.; et post Venerem, planeta qui
9
eum succedit, qui est Mercurius, et anni eius firdarie sunt .XIII.; deinde
10
Luna, et anni eius firdarie sunt .VIIII.; deinde Saturnus, et anni eius fir-
11
darie sunt .XI.; deinde Iupiter, et anni eius firdarie sunt .XII.; deinde Mars
12
cuius anni firdarie sunt .VII.; deinde Caput, cuius anni firdarie sunt
13
.III.; et post hec Cauda, et anni eius firdarie sunt duo. Fiunt anni
14
collecti simul .LXXV. anni. Post hec revertitur dispositio ad Solem, et
15
similter usque ad ultimum planetarum. Si autem fuerit nativitas nocturna,
344
1
incipiet dispositio a Luna, disponetque annos firdarie eius,
2
qui sunt
3
.VIIII., |275| similiter planeta post planetam, sicut prediximus in Sole. Cumque
4
disposuerit planeta annos firdarie sue, disponet proprie primam septimam
5
solus, id est septimam partem firdarie sue, deinde participatur ei
6
in septima secunda planeta qui eum succedit; post hec participatur ei in
7
dispositione in septima tertia tertius planeta, qui succedit secundum;
8
et ita donec participetur ei qui est ante eum in ultima septima ex annis
9
eius firdarie. Et est unicuique, cum participatur alteri, iudicium super
10
nativitatem.
11
[21]|280| Et ex hoc almamar, id est supereminentia, quia dicitur
12
quod planeta vadit super planetam. Hoc est ut aspicias medium cursum plan-
13
ete et locum eius equatum, et si fuerit locus eius equatus minus medio
14
cursu eius, erit ascendens a medio circuli sui ad summitatem circuli
15
sui; et si fuerit locus eius equatus plus medio cursu suo, erit descendens
16
a medio circuli sui ad infimum illius; et si equalis fuerit locus eius equa-
17
tus medio cursui, erit in medio circuli sui. [Deinde minues], postquam
345
1
hoc certissime cognoveris, minue minorem eorum de maiori, et
2
multiplicabis quod remanserit per .VII., |285| et divides per .XXII., et quod ex-
3
ierit de divisione, erit hoc omni planete pro quantitate ascensionis eius
4
vel descensionis. De Venere et Mercurio accipimus quod est inter utraque
5
loca, id est quod est inter locum Solis et Veneris et Mercurii, et facimus ut
6
supra, quia per hoc scimus quis eorum sit fortior in circulo augis. Set Venus
7
et Mercurius, cum fuerit unusquisque eorum orientalis et fuerit locus eius
8
equatus minus loco Solis, accipies residuum quod est inter locum eius et
9
locum Solis, faciesque cum eo quemadmodum facis in planetis altioribus ex
10
multiplicatione et divisione.
11
Et proprior ac fortior sit significatio planetarum dum abierint super
12
se invicem, id est dum abierit alte super alterum, in coniunctione.
13
In oppositione autem |290| et in quarto aspectu erit significatio eorum mi-
14
nus apparens et debilior. Et cum fuerit unus eorum ascendens et alter
15
descendens, tunc ascendens eorum vadit super descendentem. Cum vero
16
fuerint descendentes, ille qui fuerit minoris descensionis vadit super illum
346
1
qui fuerit plus descensionis. Et si fuerint ascendentes, ille qui fuerit
2
maioris ascensionis vadit super eum qui fuerit minoris ascensionis.
3
Dicitur quoque et alio modo, id est ut scias latitudinem utrorumque plan-
4
etarum, quia septemtrionalis eorum vadit super meridianum. Et si fuerint
5
ambo septemtrionales, ille qui fuerit plus latitudinis vadit super eum qui fuerit
6
minoris latitudinis. Si vero fuerint utrique meridiani, ille qui fuerit
7
minoris latitudinis vadit super eum qui fuerit maioris latitudinis, ideoque
8
dicitur quia Luna vadit super Iovem in his |295| duobus operibus. Similiter,
9
si fuerit aliquis duorum planetarum in medio circuli sui aut nullam
10
habens latitudinem, tunc unus eorum ascendens in circulo suo et sep-
11
temptrionalis vadit super eum qui caret latitudine et vadit ipse super
12
meridianum et super descendentem.
13
[22] Et ex hoc apertio portarum. Dicitur enim cum iungitur planeta
347
1
inferior planete superiori et fuerint cum hoc domus eorum opposite.
2
[23] Et ex hoc albuzt, et est res quam valde observabant Indi. Nam
3
ipsi |300| numerant post coniunctionem, scilicet Solis et Lune, .XII. horas,
4
et applicant eas Soli, et dividunt .XII. horas ternas, id est in tres
5
partes, in haiz Solis, et iudicant super omnes .IIII. horas ex eis secun-
6
dum iudicium dominorum triplicitatis Solis hora coniunctionis. Deinde
7
dant Veneri post .XII. horas Solis etiam .XII., et dividunt eas iterum
8
ternas, et iudicant super omnem ternam divisionem secundum dominos
9
triplicitatis Veneris hora coniunctionis. Post hec faciunt similiter cum
10
Mercurio et ceteris planetis per successiones eorum, |305| donec revertatur
11
orbis ad Solem post .LXXX.IIII. horas, et non cessant sic facere frequenter,
12
donec veniat coniunctio secunda.
13
[24] Et quidam dicunt quod albuzt sit hoc: quod post coniunctionem
348
1
sint .XII. hore inequales que vocantur combuste, et non oportet aliquem
2
incipere in eis aliquod opus; et post has .XII. sunt .LXXII. hore in-
3
combuste, in quibus est utilis inceptio operum; et post |310| .LXXII. horas
4
incombustas, .XII. combuste; usque ad coniunctionem que succedit.
5
Post hec dividunt has .XII. horas in .III. divisiones, dixeruntque quod qui
6
inceperit in .IIII. horis primis bellare, timenda erit perditio anime sue,
7
et qui inceperit in .4. horis secundis, timendum erit ei detrimentum
8
corporis sui sine amissione anime sue, et qui inceperit in .4. horis ul-
9
timis, timendum erit ei detrimentum substantie et sociorum [secundis
10
arare, timendum erit ei detrimentum magnum in |315| omnibus que possidet
11
et in suo corpore absque amissione anime sue et timetur super eos qui ad
349
1
eum pertinent perditio].
2
[25] Et quia explevimus expositionem eorum que sciuntur ex nomini-
3
bus astrologorum, sequamur hanc commemorationem universarum par-
4
tium.
350
1
[1] Differentia quinta in commemoratione universarum partium.
2
[2] Et cum notaverimus in loco partium ‘accipe a loco illo in locum illum
3
et proice hoc ab ascendente vel de alio loco’, dicimus ut addas super id
4
quod fuerit inter utraque loca gradus ascendentis, et proice ab ascendente
5
vel ab initio |5| signi a quo proicis.
6
[3] Cuius exemplar est opus Partis Fortune, quia accipis quicquid est
7
inter Solem et Lunam ex gradibus, et addis super eos gradus signi
8
ascendentis, et quod collectum fuerit proicis eum .XXX. .XXX. gradus.
9
Et incipis proicere ab initio signi ascendentis, et quo finitur numerus,
10
ibi est Pars Fortune; et in nocte econtra a Luna in Solem, et addes
351
1
desuper gradus signi ascendentis, et proicis hoc .XXX. .XXX.
2
[4] Incipiamus itaque post Partem Fortune partes .XII. domorum, et in-
3
cipiamus ab ascendente.
4
Prima |10| domus. Pars vite accipitur in die a Iove in Saturnum, et in
5
nocte econverso, et proicitur ab ascendente. Pars hilesg accipitur a gradu
6
coniunctionis seu preventionis que fuerit ante nativitatem in gradum
7
Lune, et proicitur ab ascendente. Pars futurarum [sic] absentium accipitur in die a Luna
8
usque in Solem, et in nocte econverso, et proicitur ab ascendente. Pars
9
dilectionis et concordie accipitur in die a Parte Fortune in partem futuro-
10
rum, et in nocte econverso, et proicis ab ascendente. Pars stabilitatis
11
et durationis et fiducie ascendentis et durationis nati |15| est sicut
12
pars dilectionis et concordie. Pars animositatis et audacie accipitur in die
13
a Marte in gradum Partis Fortune, et in nocte econverso, et proice ab
14
ascendente.
15
[5] Secunda domus. Pars substantie accipitur in die et nocte a
16
domino domus substantie in gradum atque minutum domus substantie, et
352
1
proicitur ab ascendente. Pars paupertatis et parvitatis ingenii accipitur in
2
die a parte futurorum in Partem Fortune, et in nocte econverso, et proicitur
3
ab ascendente. Pars beatitudinis et triumphi atque victorie accipitur |20| in
4
die a parte futurorum in Iovem, et in nocte econverso, et proicitur ab
5
ascendente.
6
[6] Tertia domus. Pars fratrum accipitur in die a Saturno in Iovem,
7
et in nocte similiter [econverso], et proicitur ab ascendente. Pars mortis
8
fratrum accipitur in die a Sole in Saturnum, et in nocte econverso, et proicitur
9
ab ascendente; et dum fuerit Saturnus sub radiis, accipitur in die a Sole in
10
Iovem, et in nocte econverso, et proicitur ab ascendente.
11
[7]|25| Quarta domus. Pars patrum accipitur in die a Sole in Saturnum,
12
et in nocte econverso, et proicitur ab ascendente. Pars mortis patris accip-
13
itur in die a Saturno in Iovem, et in nocte econverso, et proicitur ab ascen-
14
dente. Pars avorum accipitur in die a domino domus Solis in Saturnum,
15
et in nocte econverso, et proicitur ab ascendente; et si fuerit Sol in domo
16
sua vel in aliqua domorum Saturni, accipe in die a Sole in Saturnum,
17
et in nocte econverso, et proice ab ascendente; et non consideres utrum |30|
18
sit Saturnus apparens vel sub radiis. Pars hereditatum ac possessionum accip-
19
itur in die ac nocte a Saturno in Lunam, et proicitur ab ascendente. Pars nobili-
353
1
tatis nati et eius de quo fit dubitatio utrum sit filius illius patris cui
2
imponitur an alterius, accipitur in die a gradu Solis in gradum exaltationis
3
sue, et in nocte a gradu Lune in gradum exaltationis sue, et proicitur ab
4
ascendente; quod si fuerit Sol in die in gradu exaltationis sue et Luna
5
in nocte in gradu exaltationis sue, erit pars in gradu ascendente et erit
6
significatio gradui eius et gradui ascendentis. Pars finis rerum ac-
7
cipitur in die |35| et nocte a Saturno usque in dominum domus coniunctionis
8
aut preventionis, et additur desuper gradus ascendentis, et proicitur ab
9
ascendente.
10
[8] Quinta domus. Pars filiorum accipitur in die a Iove in Saturnum,
11
et in nocte econverso, et proicitur ab ascendente. Pars que significat tem-
12
pus in quo habebit filios et numerum eorum, masculinorum scilicet sive
13
femininarum et quid pariet mulier accipitur in die ac nocte a Marte in
14
Iovem, et proicitur ab ascendente. Pars scientie filii masculi et femine
15
accipitur in die et nocte a Luna in Iovem, et proicitur ab ascendente. |40| Pars
354
1
per quam scitur natus de quo fit interrogatio utrum sit masculus an femina
2
accipitur in die [ac nocte] a domino domus Lune in Lunam, et in nocte econ-
3
verso, et proicitur ab ascendente. Pars significans filium cum pervenerit
4
Iupiter ad eum, accipitur in die ac nocte a Marte in Iovem, et proicitur ab
5
ascendente. Pars delectationis accipitur in die ac nocte a Venere in Sat-
6
urnum, et proicitur ab ascendente. Pars scientie esse filiarum accipitur
7
in die ac nocte a Luna in Venerem, et proicitur ab ascendente.
8
[9] Sexta domus. Pars infirmitatis et azemena, id est debilitatio
9
inseparabilis alicuius membri, accipitur in die a Saturno in Martem, et
10
in nocte |45| econverso, et proicitur ab ascendente. Pars servorum accipitur in die
11
a Mercurio in Lunam, et in nocte econverso, et proicitur ab ascendente.
12
Et dixit Alendezgoz: accipitur in die a Mercurio in Partem Fortune, et in
13
nocte econverso, et proicitur ab ascendente. Et dixit: oportet ut utamur
14
utrisque partibus insimul.
15
[10] Septima domus. Pars desponsationis virorum accipitur in die
16
et nocte a Sole in Venerem, et proicitur ab ascendente; et hec pars sim-
17
ilis est parti mandatorum vel rumorum. Pars desponsationis mulierum vel
355
1
coniugii ab Hermete |50| accipitur in die ac nocte a Venere in Saturnum, et
2
proicitur ab ascendente; et hec pars congruit parti cultus terre. Item,
3
pars desponsationis mulierum secundum Welium accipitur in die ac nocte
4
a Sole in Martem, et proicitur ab ascendente. Pars delectationis et
5
voluptatis accipitur in die ac nocte a Venere in gradum septimi, et proicitur
6
ab ascendente. Pars nuptiarum accipitur in die ac nocte a Saturno in Venerem,
7
et proicitur ab ascendente.
8
[11] Octava domus. Pars mortis accipitur in die ac nocte a Luna in
9
gradum |55| et minutum domus octave, et additur desuper quod ambulaverit
10
Saturnus in signo suo, et proicitur ab initio signi Saturni. Pars planete
11
qui interficit accipitur in die a domino gradus ascendentis in gradum
12
Lune, et in nocte econverso, et proicitur ab ascendente. Pars anni in quo
13
timetur nato mors et paupertas et impedimentum ac destructio accipitur
14
in die ac nocte a Saturno in gradum domini domus coniunctionis aut
15
preventionis que fuerit ante nativitatem, et proicitur ab ascendente. Pars
16
vinctionis et carceris et utrum liberetur ab eo an non, accipitur in die a
17
Saturno in Partem |60| Fortune, et in nocte econverso, et proicitur ab ascendente.
18
[12] Nona domus. Pars peregrinationis accipitur in die ac nocte a
356
1
domino domus none in gradum et minutum domus none, et proicitur ab
2
ascendente. Pars itineris in aqua accipitur in die a Saturno in .XV.
3
gradum signi Cancri, et in nocte econverso, et proicitur ab ascendente; quod
4
si fuerit Saturnus in .XV. gradu Cancri, erit gradus partis |65| gradus as-
5
cendentis. Pars religionis accipitur in die a Luna in Mercurium, et in nocte
6
econverso, et proicitur ab ascendente.
7
[13] Decima domus. Pars regni et quid operis faciat natus, ac-
8
cipitur in die ac nocte a Saturno in Lunam, et proicitur ab ascendente. Pars
9
regis atque regni accipitur in die a Marte in Lunam, et in nocte econverso,
10
et proicitur ab ascendente; et est ei alia pars similis parti patrum. Pars
11
principatuum et operis et regni |70| secundum Welium accipitur in die ac
12
nocte a Sole in gradum medii celi, et proicitur ab ascendente. Pars significans
13
utrum sit causa regni an non, accipitur in die ac nocte a Sole in gradum
14
medii celi, et proicitur a Iove. Pars matris accipitur in die a Venere in
15
Lunam, et in nocte econverso, et proicitur ab ascendente.
16
[14] Undecima domus. Pars amicorum accipitur in die ac nocte a
17
Luna in Mercurium, |75| et proicitur ab ascendente. Et dixit Alendezgoz: accip-
18
itur in nocte econverso. Pars significans effectum amicorum et inimicitie
357
1
accipitur in die a Parte Fortune in partem futurorum,
2
et in nocte econverso, et
3
proicitur ab ascendente
4
[15]|80| Domus duodecima. Pars inimicorum secundum Hermetem accip-
5
itur in die ac nocte a domino domus inimicorum usque in gradum et min-
6
utum domus inimicorum, et proicitur ab ascendente; et secundum quosdam
7
Antiquorum accipitur in die ac nocte |85| a Saturno in Martem, et proicitur ab
8
ascendente.
9
Hee sunt partes .XII. domorum.
10
[16] Et hic sunt alie partes quibus utuntur magistri iudiciorum as-
11
trorum multum. Ex quibus est pars que significat mendacium rumorum
12
quando ceciderit in signum tortuosum vel mobile, aut fuerit dominus do-
13
mus eius retrogradus aut impeditus, vel aspexerint eum mali aut coni-
14
uncti fuerint ei. Et significat veritatem eorum, si ceciderit cum fortunis
15
aut in domibus seu terminis earum, vel aspexerint eum aut fuerit
16
in signo directe ascensionis. Accipitur in die a Mercurio in Venerem,
17
et in nocte econverso, et proicitur ab ascendente. Et secundum Abemasar,
18
accipitur in die a Mercurio in Lunam, et in nocte econverso, et proicitur ab
19
ascendente. Pars rationis et profunditatis sensus accipitur in die a Sat-
20
urno in Lunam, et in nocte econverso, et proicitur ab ascendente. Pars
358
1
sapientie et discipline accipitur in die ac nocte a Saturno in Iovem,
2
et proicitur ab ascendente. Pars [sapientie] scientie accipitur in die
3
a Luna in Iovem et in nocte econverso, et proicitur ab ascendente.
4
Pars guerre et preliorum accipitur in die ac nocte a Saturno in Lunam, et
5
proicitur ab ascendente. Pars pacis et concordie exercituum accipitur in
6
die ac nocte a Luna in Mercurium, et proicitur ab |90| ascendente. Pars
7
aspiciendi in revolutione anni accipitur in die a Luna in Venerem, et in
8
nocte econverso, et proicitur a Sole.
9
[17] Et quia, auxiliante Deo, introduximus has partes que cadunt in
10
rebus particularibus, prosequamur agendo partes que cadunt in revolutione
11
annorum mundi et coniunctionum significantium causas regni et stabil-
12
itatem seu durationem eius. Ex quibus est pars que dicitur pars
13
regni atque imperii, que exercetur in revolutione annorum mundi, accip-
14
iturque a |95| Marte in Lunam, et proicitur ab ascendente coniunctionis que
15
significat mutationem regni. Fit quoque alio modo: accipitur scilicet
16
a gradu ascendentis coniunctionis in gradum coniunctionis, et proicitur a
17
gradu ascendentis revolutionis. Item, fit alio modo: accipitur a gradu So-
18
lis usque in gradum medii celi revolutionis [usque ad Solem], et proicitur
359
1
a gradu Iovis. Pars temporis regni, id est quamdiu debet durare, accipitur
2
hora electionis regis a Sole in .XV. gradum signi Leonis, et proicitur a
3
Luna; deinde accipitur a Luna in .XV. gradum |100| signi Cancri, et proici-
4
tur a Sole. Alia pars de tempore electionis regis accipitur hora electionis
5
regis in die a Iove in Saturnum, et in nocte econverso, et proicitur ab as-
6
cendente revolutionis anni in quo surrexit rex. Quod si fuerit Iupiter in signo
7
communi et fuerit revolutio diurna, fueritque Iupiter cadens ab angulis, ac-
8
cipiatur tunc a Saturno in Iovem, et addantur desuper .XXX. gradus, et
9
proiciatur ab ascendente. Si vero Saturnus et Iupiter fuerint sibi oppositi
10
et fuerint ambo cadentes ab ascendente, mediatur quod |105| exierit inter eos,
11
id est accipitur medietas graduum qui sunt inter eos, et proicitur ab
12
ascendente. Et si fuerit Iupiter in exaltatione sua et fuerit revolutio in nocte,
13
numeratur ab eo in Saturnum, et proicitur ab ascendente.
14
[18] Due partes maxime ex quibus extrahitur tempus electionis
15
regis et eius durationis. Pima earum est ut aspicias hora electio-
16
nis regis quo pervenit profectus anni a coniunctione triplicitatis que
17
significavit sectam ex numero quo datur omnibus .XXX. gradibus annus et
360
1
omnibus duobus gradibus et dimidio unus mensis. Et cum sciveris in
2
quo signo vel |110| gradu fit hoc, serva eum, quia hic est locus a quo
3
equabis primam partem. Et cum volueris aptare eum, aptabis ascendens
4
revolutionis anni in quo surrexit ipse electus. Post hec accipe a planeta
5
orientali a Sole ex Saturno et Iove in ipso anno usque ad gradum equa-
6
tionis partis prime quem servasti, et proice ab ascendente revolutionis; et
7
quo pervenerit, ipse est locus partis prime. Pars secunda earum. Aspice a
8
coniunctione in qua surrexit rex vel incepit regnum ad quod signum
9
seu gradum pervenit profectio anni ex numero quo datur omnibus |115|
10
.XXX. gradibus annus in mense et in die qua surrexit rex, et ipse
11
est locus equationis partis secunde. Serva quoque eum. Post hec accipe
12
a planeta occidentali a Sole ex Saturno et Iove usque ad locum equationis
13
partis secunde quem servasti, et proice eum ab ascendente revolutionis; et
14
quo pervenerit, ipse erit locus partis secunde.
15
Hee ergo partes sunt que significant fortitudinem regni et eius du-
16
rationem.
361
1
[19]|120| Item, sunt hic alie partes quibus utimur in revolutione an-
2
norum mundi, sciturque per eas quid gravetur de rebus in foro vel
3
quid erit leve in pretio, quidque pretiosum vel vile, mutum seu parum.
4
Hoc est ut aspicias ubi ceciderit pars, id est in cuius planete domum vel
5
exaltationem aut terminum seu triplicitatem. Qui planeta si fuerit retro-
6
gradus vel combustus aut in loco maligno, vilescet res illa et erit parvi
7
pretii. Si vero fuerit in loco fortitudinis aut in angulo, et maxime in medio
8
celi, gravabitur res illa et erit maioris pretii. Et si pervenerit dominus illius
9
domus ad locum descensionis sue, vilescet res illa et erit levioris pretii.
10
Et aspice aspectus |125| fortunarum et malorum planetarum ad eam, necnon
11
et ad Lunam et dominum eius, et vide quis et quomodo aspiciat
12
partem ipsam. Si fortune et Luna aspexerint partem, multiplicabitur
13
eadem res, et si aspexerint eam mali, detrimentum patietur.
14
<I> Pars tritici a Sole in Martem.
15
<II> Pars aque a Luna in Venerem.
16
<III> Pars ordei a Luna in Iovem.
362
1
<IV> Pars hymz a Venere in Solem.
2
<V> Pars lentis a Marte in Saturnum.
3
<VI> Pars fabarum a Saturno in Martem.
4
<VII> Pars almesii a Saturno in Martem.
5
<VIII> Pars dactilis a Sole in Venerem.
6
<IX> Pars mellis |130| a Luna in Solem.
7
<X> Pars aloroz, quod est quoddam genus farris, a Iove in Satur-
8
num.
9
<XI> Pars olivarum a Mercurio in Lunam.
10
<XII> Pars uvarum a Saturno in Venerem.
11
<XIII> Pars bambasii a Mercurio in Venerem.
12
<XIV> Pars alcicem, quod est quoddam genus seminis albi in simili-
13
tudine seminis lini et utuntur eo medici, fitque ec eo unguentum in medici-
14
nis utile, a Saturno in Iovem vel in Venerem.
15
<XV> Pars abbathigh, qui sunt buteflez magni atque maturi et cro-
363
1
cei, a Mercurio in Saturnum.
2
<XVI> Pars ciborum acrium a Saturno in Martem.
3
<XVII> Pars ciborum dulcium a Sole in Venerem.
4
<XVIII> Pars ciborum saporis apii vel huiusmodi herbarum saporem
5
habentium a Marte in Saturnum.
6
<XIX> Pars ciborum amarorum a Mercurio in Saturnum.
7
<XX> Pars medicaminum |135| purgantium dulcium a Sole in Lunam.
8
<XXI> Pars medicaminum acrium a Saturno in Iovem.
9
<XXII> Pars medicaminum salsorum a Marte in Lunam.
10
<XXIII> Pars venenatorum a geuzahar, id est a Capite Draconis,
11
in Saturnum.
12
Et proiciuntur universa hec ab ascendente revolutionis.
13
[20] Hec sunt universa que ceciderunt nobis ex partibus. Introduximus
14
quoque has partes novissimas, etsi est in eis narratio debilis, ne dimittere-
15
mus aliquid quod possit esse introductorium ad magisterium iudiciorum
16
astrorum |140| quin proferamus illud.
364
1
Perfectus est introductorius Abdilaziz, id est servi gloriosi, scilicet
2
Dei, qui dicitur Alcabic[z]i, ad magisterium iudiciorum astrorum, cum laude
3
Dei et eius adiutorio, interpretatus a Iohanne hyspalensi.
4
Additions in αALSa
5
ASaU:
6
Saturnus ex partibus mundi Acint et Alcind et eorum confinia et terras
7
nigrorum et montes earum.
8
Iupiter Alirac, Bebil et Hispahen et Feriz et ex civitatibus Alawez et Cadi-
9
cia.
10
Mars Assen et terras Romanorum usque in occidente, et terras Turcorum.
11
Sol Zamarcant et Curacen et Feriz et eius terminos et terras Romanorum.
12
Venus habet ex partibus Alhigez et Aliemen et terras Arabum.
13
Mercurius Addehyle et terras Indorum, Atorc et Armenia.
14
U, E after [20] hec sunt universa que ceciderunt nobis ex partibus', L before
15
'<III> Pars ordei':
16
Pars nucum a Mercurio in Martem.
17
Pars zuccari a Mercurio in Venerem.
18
Pars ventorum a Mercurio in (lacuna)
19
Pars ceparum a Saturno in Martem.
20
Pars salsatorum a Marte in Lunam.
21
Pars terre a Saturno in (lacuna)
22
Pars aeris (lacuna)