Surgery – Latin
- Title (Arabic):
- Kitāb al-Taṣrīf li-man ʿaǧiza ʿan al-taʾlīf, Bk 30
- Title (English):
- The Distribution of <Medical Knowledge> to Those who Are Incapable of Collecting It, Bk 30
- Title (Latin):
- Chirurgia
- Author:
- Abū l-Qāsim Ḫalaf al-Zahrāwī (Albucasis).
- Translation:
- Gerard of Cremona.
- Transcribed from:
- Abū l-Qāsim Ḫalaf al-Zahrāwī (Albucasis), Albucasis Chirurgicorum omnium primarij, lib. tres (Strasbourg, 1532). Online at https://nbn-resolving.org/urn:nbn:de:bvb:12-bsb10147965-0.
- Transcribed by:
- Irina Galynina.
- Download:
- TEI-XML
Contents
- ¶ MANVALLIS MEDICINAE ALBVCASIS IN Chirurgiae suae LIB.
- PRAEFATIO.
- SOLI DEO GLORIA.
- ¶ De Iuuamento, et Nocumento Cauterij: et quibus complexionibus conueniat. et quo tempore: et si cum ferro, uel auro. Caput I.
- ¶ De modo cauterizandi Caput in commissura coronali. Caput II.
- ¶ De modo cauterizandi capitis in dolore totius capitis. Caput III.
- ¶ De modo cauterizandi in hemicrania, tam cum medicina adustiua, quam cum ferro. Caput IIII.
- ¶ De modo cauteriezandi in hemicrania antiqua. Caput V.
- ¶ De modo cauterizandi in dolore Aurium. Cap. VI.
- ¶ De modo cauterizandi in Tortura. Caput VII.
- ¶ De modo cauterizandi in Apoplexia antiqua. Caput VIII.
- ¶ De modo cauterizandi in Obliuione. Caput IX.
- ¶ De modo cauterizandi in Paralisi, et mollificatione. Caput X.
- ¶ De modo cauterizandi in Epilepsia. Caput XI.
- ¶ De modo cauterizandi in Melancholia. Caput XII.
- ¶ De modo cauterizandi in aqua descendente ad oculum. Caput XIII.
- ¶ De modo cauterizandi in Lachrymis antiquis. Caput XIIII.
- ¶ De modo cauterizandi in foetore Nasi. Cap. XV.
- ¶ De modo cauterizandi in mollificatione Palpebrae. Caput XVI.
- ¶ De modo cauterizandi Palpebram cum pili inuersantur pungentes oculum. Caput XVII.
- ¶ De modo cauterizandi cum medicina comburente in eodem casu. Caput XVIII.
- ¶ De modo cauterizandi in Fistula lachrymali. Caput XIX.
- ¶ De modo cauterizandi in fissuris Labiorum. Caput XX.
- ¶ De modo cauterizandi in fistula Oris. Caput XXI.
- ¶ De modo cauterizandi in Gingiuis, et Dentibus mollificatis. Caput XXII.
- ¶ De modo cauterizandi in dolore Dentium. Caput XXIII.
- ¶ De modo cauterizandi in Strophulis. Caput XXIIII.
- ¶ De modo cauterizandi in raucedine uocis, et conCaput XXV. strictione anhelitus.
- ¶ De modo cauterizandi in aegritudinibus Pulmonis, et Tussi. Caput XXVI.
- ¶ De modo cauterizandi in Titillico, in dislocatione Humeri. Caput XXVII.
- ¶ De modo cauterizandi Stomachum. Caput XXVIII.
- ¶ De modo cauterizandi Epar frigidum. Caput XXIX.
- ¶ De modo cauterizandi apostemata Epatis. Cap. XXX.
- ¶ De modo cauterizandi in Pleuresi. Caput XXXI.
- ¶ De modo cauterizandi Splenem Caput XXXII.
- ¶ De modo cauterizandi in Hydropisi. Caput XXXIII.
- ¶ De modo cauterizandi Pedes, et Crura. Caput XXXIIII.
- ¶ De modo cauterizandi in solutione Ventris. Caput XXXV.
- ¶ De modo cauterizandi Hemorroidas. Caput XXXVI.
- ¶ De modo cauterizandi althelul post abscisionem eorum. Caput XXXVII.
- ¶ De modo cauterizandi Fistulam in ano. Caput XXXVIII.
- ¶ De modo cauterizandi Renes. Cap. XXXIX.
- ¶ De modo cauteritzandi Vesicam. Cap. XL.
- ¶ De modo cauterizandi Matricem. Cap. XLI.
- ¶ De modo cauterizandi Ancham in dislocatione. Cap. XLII.
- ¶ De modo cauterizandi in Sciatica. Caput XLIII.
- ¶ De cauterizatione doloris Dorsi. Caput XLIIII.
- ¶ De modo cauterizandi in incaeptine Gibbositatis. Caput XLV.
- ¶ De modo cauterizandi in Podagra, et doloribus iuncturarum. Caput XLVI.
- ¶ De modo cauterizandi in Rupturis. Caput XLVII.
- ¶ De modo cauterizandi in doloribus propter casum, aut percussionem. Caput XLVIII.
- ¶ De modo cauterizandi in Lepra. Caput XLIX.
- ¶ De modo cauterizandi in Stupore. Cap. L.
- ¶ De modo cauterizandi in Albaras. Cap. LI.
- ¶ De modo cauterizandi in Cancro. Cap. LII.
- ¶ De modo cauterizandi in Adubelati. Caput LIII.
- ¶ De modo cauterizandi in malo corrodente. Caput LIIII.
- ¶ De modo cauterizandi in Clauis, et Verucis. Caput LV.
- ¶ De modo cauterizandi in Tremore. Caput LVI.
- ¶ De modo cauterizandi Albathir. Caput LVII.
- ¶ De modo cauterizandi in fluxu sanguins ex arteria in uulnere. Caput LVIII.
- LIB. Chirurgici ALBVCASIS Pars II.
- ¶ De curatione Aquae quae aggregatur in capitibus puerorum. Caput I.
- ¶ De incisione Arteriarum quae sunt post aures. Caput II.
- ¶ De extractione arteriarum, quae sunt in timporibus. Caput III.
- ¶ De cura cursus lachrymarum acutarum assiduarum ab oculis. Caput IIII.
- ¶ De cura lachrymarum acutarum et catarrorum ad oculos ex interioribus capitis. Caput V.
- ¶ De cura eius quod cadit in Aurem. Caput VI.
- ¶ De cura opilationis accidentis Auri. Caput VII.
- ¶ De cura Altheli palpebrarum. Caput VIII.
- ¶ De cura Grandinum palpebrarum oculi. Caput IX.
- ¶ De cura Axirnath palpebrarum. Caput X.
- ¶ De modis Ataxmir oculi, id est, cum palpebra mollificatur oculi, unde fit ut rugetur sicut non debet. Caput XI.
- ¶ De eleuatione pilorum pungentium in oculo cum acu. Caput XII.
- ¶ De cura Alxatrati quae accidit in palpebra superiori. Caput XIII.
- ¶ De cura Alxatrati quae fit in palpebra inferiori, et est rugatio uel contractio sursum ad dextrum et sinistrum. Caput XIIII.
- ¶ De adhaerentia palpebrae oculi cum coniunctiua, aut cornea. Caput XV.
- ¶ De incisione ungulae et eminentiae carnis lachrymarum. Caput XVI.
- ¶ De incisione Alguardenic, et carne nata in oculo. Caput XVII.
- ¶ De collectione Sebel ex oculo. Caput XVIII.
- ¶ De reductione Arissati ad nasum. Caput XIX.
- ¶ De reductione eminentiae Oculi. Caput XX.
- ¶ De incisionie Vuae tunicae. Caput XXI.
- ¶ De curatione Alcomnati. Caput XXII.
- ¶ De cura aquae, quae descendit in oculo, uel cataracta. Caput XXIII.
- ¶ De cura Carnis natae in naso. Caput XXIIII.
- ¶ De cura Thelul nasi. Caput XXV.
- ¶ De sutura nasi, et labij, et auris. Caput XXVI.
- ¶ De extractione nodorum labiorum. Caput XXVII.
- ¶ De incisione carnis natae super gingiuam. Caput XXVIII.
- ¶ De rasione Dentium cum ferro. Caput XXIX.
- ¶ De extractione doloris Dentium. Caput XXX.
- ¶ De eradicatione Dentium, et extractione ossium mandibularum fractorum. Cap. XXXI.
- De serratura Dentium eminentium super alios. Caput XXXII.
- ¶ De retatione Dentium cum filis auri. Caput XXXIII.
- ¶ De incisione ligamenti quod accidit sub lingua, et prohibet loquelam. Caput XXXIIII.
- ¶ De extractione Ranulae quae fit sub lingua. Caput XXXV.
- ¶ De curatione apostematis duarum Amigdalarum. Caput XXXVI.
- ¶ De incisione apostematis uuulae. Cap. XXXVII.
- ¶ De extractione spinarum, et ossium de gula. Caput XXXVIII.
- ¶ De extractione Sanguisugae. Caput XXXIX.
- ¶ De apertione Apostematum, et eorum sectione, et cura in genere. Caput XL.
- ¶ De sectione apostematum quae accidunt in cute capitis. Caput XLI.
- ¶ De sectione Strophularum in collo. Caput XLII.
- ¶ De sectione Epiglotis ab apostemate intra guttur accidente. Caput XLIII.
- ¶ De sectione Herniae gutturis. Caput XLIIII.
- ¶ De sectione super species Nodorum. Caput XLV.
- ¶ De foris instrumentorum pro sectione et perforatione. Caput XLVI.
- ¶ De cura Mammillarum hominum quae mammillis mulierum assimilantur. Caput XLVII.
- ¶ De perforatione apostematis, quod accidit sub Titillico. Caput XLVIII.
- ¶ De sectione apostematis quod accidit propter Arteriam et Venam. Caput XLIX.
- ¶ De apostemate quod accidit ex torsione Neruorum. Caput L.
- ¶ De sectione apostematis, quod accidit in uentre. Caput LI.
- ¶ De cura eminentiae Vmbilici. Caput LII.
- ¶ De cura CANCRI. Caput LIII.
- ¶ De cura Hydropisis. Caput LIIII.
- ¶ De cura infantium qui nascuntur locis urinae eorum non perforatis. Caput LV.
- ¶ De Albather quae accidunt in praeputio et capite uigae, et corruptione, nigredine, et adhaerentia. Caput LVI.
- ¶ De mundificatione infantium, et curatione ex errore eis accidente. Caput LVII.
- ¶ De extractione Vrinae retentae in uesica. Caput LVIII.
- ¶ De qualitate clisterizationis uesicae cum Clepshydra. Caput LIX.
- ¶ De extractione Lapidis. Caput LX.
- ¶ De extractione Lapidis mulierum. Caput LXI.
- ¶ De sectione suiper Herniam aquosam. Caput LXII.
- ¶ De cura Ramicis carnosae. Caput LXIII.
- ¶ De cura Ramicis, quae est cum Vite. Caput LXIIII.
- ¶ De cura Ramicis intestinalis. Caput LXV.
- ¶ De Ramice uentosa. Caput LXVI.
- ¶ De disruptione quae fit in inguinibus. Caput LXVII.
- ¶ De mollificatione cutis testiculorum. Caput LXVIII.
- ¶ De Castratione. Caput LXIX.
- ¶ De cura Hermafroditae duorum modorum. Caput LXX.
- ¶ De incisione Tentiginis, et carnis eminentis in uuluis mulierum. Caput LXXI.
- ¶ De cura Alratica, quae est uulua mulieris non perforata. Caput LXXII.
- ¶ De cura hemorroidarum, Athehelil, et Bothor rubeae in uuluis mulierum. Caput LXXIII.
- ¶ De perforatione Exiturae quae accidit in matrice. Caput LXXIIII.
- ¶ Doctrinae Obstetricum, qualiter medicentur embriones uiui, secundum figuram non naturalem egressi. Caput XXV.
- ¶ Exitus embrionis super pedes suo.
- ¶ Exitus foetus super genua et manus.
- ¶ Exitus foetus latitudinaliter pendens ex manibus.
- ¶ Exitus foetus super collum suum, expansis manibus, et est facies eius ad dorsum matris suae.
- ¶ Exitus foetus praeparati super latus.
- ¶ Exitus Geminorum, aut foetuum multorum.
- ¶ Rememoratio eius quod formatur in matrice ex embrionibus, et abortiuntur.
- ¶ De extractione foetus mortui. Caput LXXVI.
- ¶ De formis Instrumentorum necessariorum in extractione foetus. Caput LXXVII.
- ¶ De extractione Secundinae. Caput LXXVIII.
- ¶ De curatione Ani non perforati. Caput LXXIX.
- ¶ De curatione Fistularum quae accidunt in inferiori parte. Caput LXXX.
- ¶ De sutura Hemorroidarum, ex quibus currit sanguis ex incisione earum: et cura fissurarum. Cap. LXXXI.
- ¶ De curatione Almirmar inuersorum, et non inuersorum: et Athelil siccorum, et Formicae. Caput LXXXII.
- ¶ De formis Instrumentorum quae administrantur ad Clisteria in aegritudinibus Ani, et solutionis uentris, et colicae. Caput LXXXIII.
- ¶ De curatione Vulnerum capitis sine fractura ossis. Caput LXXXIIII.
- ¶ De uulneribus Colli. Caput LXXXV.
- ¶ De uulnere in Spatulis. Caput LXXXVI.
- ¶ De uulneribus Ventris, et exitu intestini, et exitura eorum. Caput LXXXVII.
- ¶ De cura Zuchemen, et Fistularum. Caput LXXXVIII.
- ¶ De incisione extremitatum, et Serratura ossium. Caput LXXXIX.
- ¶ De cura Sinuum, et qualitate clisterizationis cum medicinis. Caput XC.
- ¶ De cura Panaritij et unguis attritae, et incisione digiti additi, et sectione. Caput XCI.
- ¶ De incisione Vitium. Caput XCII.
- De extractione Venae cruris. Caput XCIII.
- ¶ De sectione super Vermes generatos sub cute, et dicitur Aegritudo bouina. Caput XCIIII.
- ¶ De sectione super aegritudinem Nakir. Caput XCV.
- ¶ De extractione Sagittarum. Caput XCVI.
- ¶ De phlebotomia Venarum. Caput XCVII.
- ¶ De phlebotomia duarum uenarum post Aures.
- ¶ De phlebotomia duarum Arteriarum in timporibus.
- ¶ De phlebotomia uenę frontis post phlebotomiam Cephalicae.
- ¶ De phlebotomia Venarum in duobus Lachrymalibus.
- ¶ De phlebotomia uenarum Nasi.
- ¶ De phlebotomia uenarum Guidegi.
- ¶ De phlebotomia uenarum Algeberich.
- ¶ De phlebotomia Venę sub lingua post Cephalicae phlebotomiam.
- ¶ De tribus Venis in cubito.
- ¶ De phlebotomia Basilicae.
- ¶ De phlebotomia uenae Fuscae.
- ¶ De uena Cephalica.
- ¶ De utilitate Phlebotomiae, et cautelis in ea obseruandis.
- ¶ De Ventosatione, et qualitate usus eius. Caput XCVIII.
- ¶ De suspensione Sanguisugarum. Caput XCIX.
- ¶ LIB. Chirurgici ALBVCASIS Pars III.
- ¶ Sermo uniuersalis de restauratione, et dislocatione, et curatione torsionis, et similibus. Caput I.
- ¶ Summae, et collectiones ex esse fracturae ossium, ex eis quarum praemissio necessaria est, antequam incipiamus rememorationem membrorum fractorum, et diuersorum. si uniuscuiusque. Caput II.
- ¶ Modus Emplastri communis abbreuiati, restaurans fracturam, conueniens pluribus complexionibus, pręcipue mulieribus, et pueris: quoniam est ex eo super quod non uincit calor, neque frigus.
- ¶ Modus Emplastri alius, restaurantis fracturam, et dislocationem, et torsionem.
- ¶ Modus Emplastri alius, quod etiam confert fracturae et torsioni.
- ¶ Modus Emplastri ad iuncturas, et ossa separata ex locis suis: et sedat dolorem accidentem eis, et scissuram ossis, et fracturam.
- ¶ Modus Emplastri, quod restaurat os fractum.
- ¶ Modus Emplastri abbreuiati, administrati apud restaurationem fracturae ossis: et quando tu uis resolutionem residui apostematis.
- ¶ Modus Emplastri alius fortioris in resolutione, quam istud primum, quando accidit apostema durum apud restaurationem membri.
- ¶ Modus Emplastri quod confert ad lęsionem et dolorem.
- ¶ De factura accidente in capite. Caput III.
- ¶ De restauratione Nasi quando frangitur. Caput IIII.
- ¶ De restauratione Mandibulae inferioris, quando disrumpitur. Caput V.
- ¶ De restauratione Furculae, quando frangitur. Caput VI.
- ¶ De restauratione fracturae Spatulae. Caput VII.
- ¶ De restauratione fracturae Pectoris. Caput VIII.
- ¶ De restauratione Costarum, quando franguntur. Caput IX.
- ¶ De restauratione fracturae Spondilium dorsi et colli. Caput X.
- ¶ De restauratione Anchae. Caput XI.
- ¶ De restauratione fracturae Adiutorij. Caput XII.
- ¶ De restauratione fracturae Brachij. Caput XIII.
- ¶ De restauratione fracturarum Manus. Caput XIIII.
- ¶ De restauratione fracturae Coxae. Caput XV.
- ¶ De restauratione fracturae Rotulae genu. Caput XVI.
- ¶ De restauratione fracturae Cruris. Caput XVII.
- De fractura ossium Pedis, et Digitorum. Caput XVIII.
- ¶ De fractura Vuluae mulieris, et ossis pectinis, et uirgae uiri. Caput XIX.
- ¶ De restauratione fracturae ossium, quando est cum uulnere. Caput XX.
- ¶ De curatione Nodationis in uestigio fracturae. Caput XXI.
- ¶ De curatione quando restauratur, et remanet membrum post illud subtile, non secundum naturam suam. Caput XXII.
- ¶ De curatione ossium fractorum quando restaurantur tortuose. Caput XXIII.
- ¶ De sermone in Dislocatione. Caput XXIIII.
- ¶ De cura dislocationis Mandibulae inferioris. Caput XXV.
- ¶ De reducione dislocationis Furculae, et extremitatis humeri. Caput XXVI.
- ¶ De reductione dislocationis Humeri. Caput XXVII.
- ¶ De curatione dislocationis Cubiti. Caput XXVIII.
- ¶ De curatione dislocationis Almahassem. Caput XXIX.
- ¶ De curatione dislocationis Digitorum. Caput XXX.
- ¶ De curatione dislocationis Spondilium dorsi. Caput XXXI.
- ¶ De curatione Anchae dislocatae. Caput XXXII.
- ¶ De dislocationis Genu. Caput XXXIII.
- ¶ De curatione dislocationis Calcanei. Caput XXXIIII.
- ¶ De dislocatione Digitorum pedis, et cura. Caput XXXV.
- ¶ De speciebus dislocationis cum uulnere uel fractura. Caput XXXVI.
- ¶ Explicit Liber Chirurgiae, quem transtulit Magister Gerardus Cremonensis in Toleto, de arabico in latinum: qui Liber est tricesima particula libri Azaragi, quem composuit Albucasim.